Του Ντίνου Τρέλλη,
Η νυν Αντιπρόεδρος και πρώην Πρόεδρος (2007-2015) της Αργεντινής, Cristina Fernández de Kirchner, αποτελεί μία ενδιαφέρουσα περίπτωση της πολιτικής σκηνής της Λατινικής Αμερικής, καθώς μη κατέχοντας πια το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα, αυτή έχει καταφέρει να είναι η ουσιαστική κυρίαρχη της Κυβέρνησης και όχι ο νυν Πρόεδρος Alberto Fernández (καμία συγγένεια).
Η Cristina, όπως την αποκαλούν πολλές φορές τα ΜΜΕ και ο λαός της Αργεντινής, είναι η χήρα του προκατόχου της στη Προεδρία της χώρας, του Néstor Kirchner, και κληρονόμος του αριστερού πολιτικού δόγματος του Κιρσνερισμού. Βάσει των δράσεων επί των δύο προεδριών της, τάσσεται υπέρ των αυξημένων δημόσιων δαπανών και του παρεμβατικού χαρακτήρα του κράτους στην οικονομία. Στη ρητορική της περιλαμβάνεται η «εκθείαση» των μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων, η σφοδρή επίθεση εναντίον των νεοφιλελεύθερων οικονομικών πολιτικών και του ΔΝΤ, αλλά και η αναφορά στη δράση συνωμοσιών στις περιπτώσεις λανθασμένων χειρισμών αυτής και των Υπουργών της.
Ο Κιρσνερισμός είναι αντίθετος με την ιδεολογία του Προέδρου Alberto Fernández, ο οποίος εξελέγη ως μετριοπαθής κεντρο-αριστερός. Το Υπουργικό Συμβούλιο αρχικά αντανακλούσε τη μετριοπάθεια του Προέδρου. Ωστόσο, γρήγορα η κατάσταση άρχισε να αλλάζει. Η Αντιπρόεδρος Kirchner, με τη χαρακτηριστική ρητορική της και οι Κιρσνεριστές βουλευτές, γερουσιαστές και κυβερνητικοί παράγοντες με τις ευθείες επιθέσεις τους εναντίον του τότε Υπουργού Οικονομικών, Martín Guzmán, έμπαιναν ως εμπόδιο μπροστά στις διαπραγματεύσεις του με το ΔΝΤ για το χρέος της Αργεντινής. Με μία Κυβέρνηση χωρισμένη ανάμεσα στους Albertistas και τους Kirchneristas, υπέρ του Προέδρου και της Αντιπροέδρου αντίστοιχα και τη μάχη για κυριαρχία του ενός πόλου έναντι του άλλου, η Αργεντινή είναι «όμηρος» της διαμάχης των δύο ισχυρότερων παραγόντων.
Το απόγειο αυτής έφτασε την ημέρα των προκριματικών για τις ενδιάμεσες εκλογές του 2021. Η Cristina Kirchner τοποθετήθηκε δημοσίως με σκληρή γλώσσα κατά του Προέδρου Fernández, καθιστώντας τον υπεύθυνο για την ήττα του κυβερνώντος συνασπισμού Frente de Todos (Μέτωπο Όλων) και οι Κιρσνεριστές υπουργοί, λοιποί κυβερνητικοί και κρατικοί παράγοντες υπέβαλαν τη παραίτησή τους. Υπό τον φόβο μιας εντελώς αδύναμης Κυβέρνησης χωρίς τους Κιρσνεριστές στο Υπουργικό Συμβούλιο και το Κογκρέσο, ή και ακόμα της κατάρρευσης αυτής, ο Alberto Fernández επέλεξε να κάνει πίσω κι έτσι να αφήσει τον Κιρσνεριστικό πόλο να υπερισχύσει. Έτσι, οι Κιρσνεριστές Υπουργοί επέστρεψαν στις θέσεις τους, ενώ αρκετοί Υπουργοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι πιστοί στον Πρόεδρο, απομακρύνθηκαν και αντικαταστάθηκαν από πρόσωπα που είχαν τις «ευλογίες» της Cristina. Από εκείνη τη μέρα, η Κυβέρνηση «Fernández – Fernández» μετατράπηκε σε Κυβέρνηση Fernández de Kirchner.
Μπορεί πλέον τα πρόσωπα της Αντιπροέδρου Kirchner να ελέγχουν τα σημαντικότερα υπουργεία και τις μεγαλύτερες δημόσιες επιχειρήσεις, η διαμάχη παρ’ όλα αυτά δεν τελείωσε εκεί. Η μάλλον τελευταία πράξη ήρθε με την παραίτηση του Υπουργού Οικονομικών Martín Guzmán, λόγω της μεγάλης πίεσης που δεχόταν από τον Κιρσνερισμό για την εφαρμογή μετριοπαθούς πολιτικής. Το νέο πρόσωπο που ανέλαβε το δύσκολο χαρτοφυλάκιο, ήταν η ελληνικής καταγωγής Silvina Batakis, υποστηρίκτρια της Cristina Kirchner και των πολιτικών της που εφάρμοσε ως Πρόεδρος. Η Batakis, ωστόσο, μετά από έναν μήνα μόλις, αντικαταστάθηκε στις αρχές Αυγούστου από τον τρίτο αρχηγό του Frente de Todos και πρώην Πρόεδρο της Βουλής της Αργεντινής, Sergio Massa, ο οποίος αποτελεί πρόσωπο «γέφυρα» ανάμεσα στον Fernández και τη Kirchner, έχοντας συνεργαστεί στενά και με τα δύο πρόσωπα.
Με τον ετήσιο πληθωρισμό μέχρι στιγμής να βρίσκεται πάνω από 70% για τον μήνα Ιούλιο και το εξωτερικό χρέος να βρίσκεται στα 273,4 δις δολάρια, οι ελπίδες για επιβίωση της Κυβέρνησης και πιθανή νίκη του Frente de Todos στις γενικές εκλογές του 2023, βρίσκονται αντανακλώνται στον Sergio Massa. Αυτός, ωστόσο, δεν είναι ένας απλός Υπουργός Οικονομικών, καθώς στο χαρτοφυλάκιό του συγκεντρώνει και τα αντίστοιχα για την Αργεντινή Υπουργεία Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης. Αυτό τον καθιστά, δηλαδή, «Υπερυπουργό». Με την τοποθέτησή του στο παρόν πόστο του, με τις «ευλογίες» φυσικά της Cristina, δεν θα ήταν υπερβολή να εξαχθεί το συμπέρασμα πως με τον Massa ως «Υπερυπουργό», εξαλείφονται όλες οι ελπίδες για τον Alberto Fernández να θέσει την υποψηφιότητά του για την Προεδρία της Αργεντινής το 2023. Υπάρχει, μάλιστα, έντονη φημολογία πως ο Sergio Massa θα είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές. Ωστόσο, δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο ποιο σενάριο θα ισχύσει. Ένα ψηφοδέλτιο «Massa — Kirchner», με τη δεύτερη να εφαρμόζει τις γνωστές τακτικές της, ή ένα ψηφοδέλτιο «Kirchner – Massa», με τη πρώτη να είναι επίσημα η Πρόεδρος;
Από τις πρώτες επιδιώξεις του Υπουργού, ξεχωρίζει αυτή της προσέγγισης ισχυρών παραγόντων της αγοράς, επιχειρηματιών και των συνδικαλιστών αγροτών, των εχθρών, δηλαδή, της Cristina. Επομένως, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η πιθανή αντίδρασή της. Άραγε, θα δείξει το σκληρό της πρόσωπο, ή θα κάνει πίσω στο όνομα της βιωσιμότητας της Κυβέρνησης και της ανταγωνιστικότητας του Frente de Todos στις εκλογές του 2023;
Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί πως η Αντιπρόεδρος Kirchner βρίσκεται σε δικαστικές περιπέτειες ήδη από τη προεδρία του ορκισμένου της εχθρού, Mauricio Macri (2015-2019), με πληθώρα κατηγοριών για διαφθορά, συμπεριλαμβανομένων αυτές της αποδοχής χρηματισμού, του ξεπλύματος χρήματος, της εύνοιας έναντι επιχειρηματία και παρέμβασης στο έργο της Δικαιοσύνης. Σε περίπτωση που είναι υποψήφια για τη Προεδρία, όλες αυτές οι κατηγορίες σε συνδυασμό με τη παράλυση της Κυβέρνησης που η ίδια προκάλεσε. ενδέχεται να πλήξουν τα ποσοστά της.
Οι πολιτικές εξελίξεις στην πολύπαθη Αργεντινή, μέχρι τις εκλογές του 2023, θα έχουν ενδιαφέρον, καθώς οι φημολογίες για την εκλογική «φόρμουλα» του Frente de Todos πληθαίνουν μέρα με τη μέρα, ο Πρόεδρος Alberto Fernández μένει όλο και περισσότερο στη «γωνία», ο Sergio Massa επεκτείνει την παραμονή του, εμφανίζονται ρωγμές μεταξύ των ηγετών του μεγαλύτερου αντιπολιτευτικού συνασπισμού Juntos por el Cambio (Όλοι μαζί για την αλλαγή) και οι δικαστικές περιπέτειες της Cristina άρχισαν και πάλι, με το κλίμα γι’ αυτή να μην είναι ευνοϊκό. Ένα πράγμα πρέπει να μείνει στο νου, πως σε αυτή τη χώρα η οποία βρίσκεται εδώ και δεκαετίες σε συνεχή οικονομική και κοινωνική κρίση, τίποτα δεν είναι βέβαιο. Οι εξελίξεις είναι πολύ πιθανό να εκπλήξουν τους πάντες, ακόμη και την ίδια τη Cristina.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Selective amnesia, ‘lawfare’ and ‘political prisoners’, Buenos Aires Times, Διαθέσιμο εδώ
- Interior Minister Eduardo ‘Wado’ de Pedro offers resignation, others to follow, Buenos Aires Times Διαθέσιμο εδώ
- Argentina’s Economy Minister Martín Guzmán resigns as divisions grow, Buenos Aires Times, Διαθέσιμο εδώ
- Con Massa superministro, el FdT apuesta todo a 2023, El Economista, Διαθέσιμο εδώ
- Argentina’s inflation surges past 70% on political turmoil, Buenos Aires Times, Διαθέσιμο εδώ
- Massa vs Cristina, la batalla por el poder sobre los restos de Alberto, Infobae, Διαθέσιμο εδώ
