Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Η κρίση την οποία διέρχονται οι σχέσεις Ελλάδος – Ουκρανίας πιστοποιεί ότι στις διεθνείς σχέσεις, αν ένα κράτος θέλει να επιβιώσει, αλλά και να ισχυροποιηθεί, οφείλει να κάνει ξεκάθαρο σε φίλους κι εχθρούς, ποιος είναι ο ρόλος του καθενός.
Τις τελευταίες ημέρες, ακόμα και φιλοκυβερνητικά Μ.Μ.Ε. αναδεικνύουν την έλλειψη σεβασμού και μέτρου που διέπει την επικοινωνία της ουκρανικής με την ελληνική πλευρά. Η κυβέρνηση Ζελένσκι έφτασε στο σημείο να απειλήσει τη χώρα μας με κυρώσεις, λόγω της δραστηριοποίησης ελληνικών εταιρειών στη Ρωσία, τη στιγμή που αυτή δεν εμπίπτει στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών κυρώσεων εις βάρος της τελευταίας. Διαβάζουμε, ακόμη, για πλήθος παράλογων αιτημάτων, τα οποία καταφθάνουν στην ημέτερη πλευρά και, μάλιστα, με ιταμό ύφος: απέλαση διπλωματών, μη χορήγηση βίζας σε Ρώσους τουρίστες, μη αγορά ρωσικών ανταλλακτικών για αμυντικούς εξοπλισμούς, απαγόρευση μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου από πλοία ελληνικών συμφερόντων σε τρίτες χώρες, ακόμα και περιορισμό της λειτουργίας τηλεοπτικού σταθμού πανελλαδικής εμβέλειας που απηχεί φιλορωσικές θέσεις.
Εν ολίγοις, δηλαδή, η Ουκρανία απαιτεί από την Ελλάδα να υποστεί ακόμη μεγαλύτερα πλήγματα στην οικονομία της, μετά από δέκα χρόνια μνημονίων και δύο χρόνια κορωνοϊού, υπονομεύοντας κομβικούς τομείς, όπως ο τουρισμός και η ναυτιλία. Έχει την αξίωση να τεθεί σε κίνδυνο η ασφάλεια της χώρας με τον παροπλισμό ρωσικού πολεμικού υλικού, που θα επιφέρει η μη εισαγωγή των κατάλληλων εξαρτημάτων για τη λειτουργία τους. Θεωρεί ότι η Αθήνα θα πρέπει να προβεί σε ενέργειες που θα επιδεινώσουν έτι περαιτέρω τις διμερείς της σχέσεις με τη Μόσχα. Φτάνει σε σημείο να εξάγει η ίδια στη χώρα μας ανατολική τεχνογνωσία φίμωσης της μη αρεστής ενημέρωσης…
Όλα αυτά, τη στιγμή που η Ελλάς, στο πλαίσιο της συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, έχει συμπαρασταθεί στην Ουκρανία περισσότερο απ’ όσο όφειλε. Έχει αποστείλει όχι μόνο ιατροφαρμακευτικό, αλλά και πολεμικό υλικό στη χειμαζόμενη χώρα, ενέργεια που την κατέταξε στη μαύρη λίστα του Πούτιν. Βιώνει και αυτή τις οικονομικές συνέπειες του πολέμου, με τη ραγδαία αύξηση του κόστους ζωής, ευρισκόμενη πλέον αντιμέτωπη με πρακτικές που δεν διανοούνταν κάποιος για χώρα του αναπτυγμένου κόσμου στον 21ο αιώνα, όπως το δελτίο στα καύσιμα. Σε διπλωματικό επίπεδο, ευθυγραμμίζεται με τις αποφάσεις των εταίρων της και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, όταν η ίδια, πέραν της οικονομικής πληγής, έχει να αντιμετωπίσει και την εσωτερική δυσπιστία, ένεκα και της έντονης φιλορωσικής διάθεσης που διακατέχει σημαντικό τμήμα του πληθυσμού της για διαφόρους λόγους. Σε ηθικό δε επίπεδο, η Ελλάδα δέχθηκε, όπως έπρεπε, τους Ουκρανούς πρόσφυγες, ενώ ο ίδιος ο Έλληνας Πρωθυπουργός δεσμεύτηκε για την ανοικοδόμηση του μαιευτηρίου της μαρτυρικής Μαριούπολης και όχι μόνο. Την ίδια στιγμή, ο Ζελένσκι έφερε σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση την πολιτική ηγεσία της χώρας, με την επιλογή του να μιλήσει ενώπιον του ελληνικού κοινοβουλίου και ένας μαχητής του Αζόφ, ενώ ο ίδιος από καιρού εις καιρόν πλέκει το εγκώμιο Ερντογάν, αναγνωρίζοντάς του σημαίνοντα ρόλο τις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός.
Είναι, λοιπόν, ιδιαίτερα σημαντικό για τα συμφέροντα της Ελλάδος, σε όλα τα επίπεδα, να καταστεί σαφές στην Ουκρανία ότι θα πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτική στο τι ζητάει και πώς. Η Ελλάδα είναι κυρίαρχη χώρα και πρώτιστο μέλημά της (οφείλει να) είναι η διασφάλιση των εθνικών της συμφερόντων. Διότι –κακά τα ψέματα– η στήριξη στην Ουκρανία προκύπτει από την πεποίθηση της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας, ότι αυτή υπαγορεύεται από τα ημέτερα συμφέροντα. Καλές οι κορώνες περί ανθρωπισμού, δημοκρατίας, ειρήνης και λοιπών οικουμενικών αρχών, αλλά η αλήθεια είναι ότι και η χώρα μας, η Ε.Ε. και οι Η.Π.Α. καλώς συνεχίζουν και κάνουν μπίζνες με χώρες που καταπατούν απόλυτα τις ανωτέρω ουμανιστικές αρχές. Αυτή η υποκρισία των Δυτικών, άλλωστε, είναι από τις κύριες αιτίες απονομιμοποίησής τους στα μάτια της κοινής γνώμης, με τον ερχόμενο χειμώνα να δοκιμάζει τις αντοχές όλων. Οι μόνοι που άκριτα υποστηρίζουν οποιαδήποτε αίτημα της Ουκρανίας, μήπως και θολώσει το φιλελεύθερο-φιλοδυτικό τους προφίλ και περιοριστούν τα likes στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι διάφοροι συμπλεγματικοί πρώην «Ρηγάδες», καθώς και διάφορα “golden boys” πέριξ του Μεγάρου Μαξίμου, που στη φαντασία του είναι «γεράκια» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Οι σκεπτόμενοι πολίτες γνωρίζουν την αξία του μέτρου, της σοβαρότητας, του ρεαλισμού σε όλες τις εκφάνσεις του δημοσίου τε και ιδιωτικού βίου.
Δεν είναι δυνατόν, λοιπόν, οι ουκρανικές αρχές να απευθύνονται στις ελληνικές, λες και οι τελευταίες είναι εκεί, για να εκτελούν διαταγές άνευ αντιλογίας. Ακόμα και η διαπραγματευτική λογική «ζητώ 10 για να πάρω τα 5» έχει όρια, δηλαδή πρέπει να φτάνει μέχρι εκεί που δεν θίγεται η αξιοπρέπεια του ετέρου μέρους. Ας φροντίσει, λοιπόν, η ελληνική κυβέρνηση να το καταστήσει σαφές μια και καλή.
