Του Νίκου Σαρρή,
Η μυθολογία αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία για να κατανοήσουμε την κοσμοθεωρία και την αντίληψη των αρχαίων λαών. Αρκετοί μύθοι έχουν αγαπηθεί από μικρούς και μεγάλους, παραμένοντας γνωστοί μέχρι σήμερα. Ένας από τους λόγους που θεοί και ημίθεοι είναι αγαπητοί από τους σύγχρονους ανθρώπους είναι η συμβολή της κουλτούρας των κόμικς στην αναπαραγωγή των μύθων τους, πολλές φορές σε συνδυασμό με ποικίλες δημιουργικές παρεμβάσεις των σκιτσογράφων και των συγγραφέων.
Ήταν Αύγουστος του 1962, όταν ο Thor, ο Σκανδιναβός θεός του κεραυνού, πρωτοεμφανίζεται στο 83ο τεύχος του Journey into Mystery της Atlas Comics, του προκατόχου της Marvel. Ο δημιουργός Stan Lee φαντάστηκε την εξωτερική εμφάνιση του Thor, όπως εκείνη των Βίκινγκ. Ο πατέρας του ήταν, όπως και στους μύθους, ο θεός της σοφίας και του πολέμου, Odin, ο οποίος εμφανίστηκε μεταγενέστερα και στα comics. Ο Lee εξόπλισε τον ήρωα με το Μιόλνιρ, το οποίο αποτελούσε και στη μυθολογία το όπλο και ιερό σύμβολο του θεού, με το οποίο έλεγχε τους κεραυνούς. Όπως και όλοι οι θεοί των Σκανδιναβών, έτσι και ο Thor είχε πατρίδα του, την Asgard, τοποθεσία στην οποία λαμβάνουν χώρα πολλοί μύθοι, αλλά και πολλές ιστορίες των comics της Marvel.
Στα comics, ο Thor έγινε μέλος των Εκδικητών. Βασικός εχθρός της ομάδας των υπερηρώων αποτέλεσε ο Loki, ακόμα ένας θεός των Σκανδιναβών. Πρωτοεμφανίστηκε στα κόμικς μόλις δύο μήνες μετά από τον Thor, στο 85ο τεύχος του Journey into Mystery. Όπως και στη μυθολογία, έτσι και στα κόμικς, ο Loki αποτυπώνεται ως θεός της πανουργίας, ενώ, παράλληλα, χρησιμοποιεί μαγεία και την ικανότητα να αλλάζει μορφή (shapeshifting). Βασικά στοιχεία του θεού διατηρήθηκαν και στα comics της Marvel, όπως το γεγονός ότι άλλοτε βοηθούσε τους υπόλοιπους θεούς και άλλοτε ήταν αντίπαλός τους.
Ωστόσο, μία από τις σημαντικότερες αλλαγές που υπέστη ο θεός, όταν αποτυπώθηκε στα κόμικς, ήταν η καταγωγή του. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ήταν γιος της Laufey (θεότητα, η οποία δεν αναφέρεται σε κανέναν άλλο μύθο) και του γίγαντα Farbauti. Στα comics αποτελεί θετό γιο του Odin και, άρα, αδερφό του Thor, γεγονός για το οποίο δεν γίνεται λόγος στους Σκανδιναβικούς μύθους.
Με την πάροδο του χρόνου, ένα μεγάλο μέρος του Σκανδιναβικού πάνθεου εμφανίστηκε στα κόμικς της εταιρείας. Δεν ήταν, όμως, μόνο οι Σκανδιναβοί θεοί αυτοί που αποτυπώθηκαν στις σελίδες των ιστοριών της Marvel. Τη διετία 1964-1965 κάνουν σταδιακά την εμφάνισή τους μέλη της ομάδας των Olympians, που, φυσικά, αποτελεί την comic-εκδοχή των θεών της Ελληνικής μυθολογίας. Από τους Ολύμπιους, ο δημοφιλέστερος έμελλε να γίνει ο Ηρακλής. Έχοντας ξεκινήσει ως εχθρός του Thor, στη συνέχεια, αποτέλεσε έναν από τους πιο πολύτιμους σύμμαχούς του, κάνοντας συχνά εμφανίσεις στη σειρά comic Thor. Αργότερα, γίνεται και εκείνος μέλος των Εκδικητών, ενώ το 2008 αποκτά τη δική του σειρά comic. Στα κόμικς συχνά χαρακτηρίζεται ως θεός της δύναμης και οι υπερδυνάμεις που του έχουν δοθεί από τους Stan Lee και Jack Kirby είναι υπεράνθρωπη αντοχή και σθένος.
Όπως και οι Σκανδιναβοί θεοί, έτσι και οι Έλληνες χρειάζονταν κάποιον «κακό», που θα αποτελούσε βασικό ανταγωνιστή τους. Έτσι, τον Ιούνιο του 1966 εμφανίζεται για πρώτη φορά στα κόμικς ο Άρης. Όπως και στη μυθολογία, ο Άρης ήταν ο θεός του πολέμου και ένας από τους γιους του Δία, ενώ αναφέρεται, επίσης, το γεγονός πως υποστήριξε τους Τρώες στον Τρωικό Πόλεμο. Οι ομοιότητες με τον μύθο, ωστόσο, σταματούν εδώ. Στις ιστορίες του Stan Lee, ο Άρης αποτελεί βασικό εχθρό του Ηρακλή και, αργότερα, όλων των Εκδικητών. Συνήθως συμμαχεί με τον Πλούτωνα, θεό του κάτω κόσμου, προκειμένου να γίνουν κυρίαρχοι του Ολύμπου. Την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, η εταιρεία αποφάσισε να μετατρέψει τον Άρη από αντίπαλο των Εκδικητών σε έναν από αυτούς, ενώ το 2006 κυκλοφόρησε πεντάτευχη σειρά ιστοριών με πρωταγωνιστή τον θεό του πολέμου, στην οποία βασικός αντίπαλός του είναι ο θεός του χάους της Ιαπωνικής μυθολογίας, Amatsu-Mikaboshi.
Η αιγυπτιακή μυθολογία δεν παραλείφθηκε από τη Marvel. Ήδη από το 1950 άρχισαν να εμφανίζονται μέλη των Heliopolitans, της ομάδας που δημιούργησαν οι θεοί της Αρχαίας Αιγύπτου. Οι περισσότεροι Αιγύπτιοι θεοί δεν απασχόλησαν σε μεγάλο βαθμό το σύμπαν της Marvel. Ωστόσο, το 1980, στο πρώτο τεύχος του περιοδικού Moon Knight, με πρωταγωνιστή τον ομώνυμο ήρωα, εισάγεται ο θεός του φεγγαριού και προστάτης όσων ταξιδεύουν τη νύχτα, Khonsu. Όπως και στις απεικονίσεις των Αιγυπτίων, έτσι και στα κόμικς, ο Khonsu έχει ανθρώπινο σώμα και κεφάλι γερακιού. Στα κόμικς, ο θεός δεν μπορεί να κατέβει στη Γη, με αποτέλεσμα να επιλέγει θνητούς που τους κατευθύνει να επιτελέσουν το έργο του, τους οποίους αποκαλεί Moon Knights. Ο γνωστότερος εκπρόσωπός του στη Γη είναι ο πρώην μισθοφόρος Marc Spector, στον οποίο επιλέγει να δώσει τις μαγικές δυνάμεις του για να υπερασπίζεται τους αθώους, λυτρώνοντάς τον με αυτόν τον τρόπο από την αμαρτωλή και βουτηγμένη στο αίμα ζωή του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Marvel.com, Marvel characters. Διαθέσιμο εδώ
- John Lindow (2001), Norse Mythology: A Guide to the Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις της Οξφόρδης
- Pinch, Geraldine (2002), Handbook of Egyptian Mythology, Santa Barbara: ABC-CLIO Publications
