Της Μαρίας Κόλλια,
Όσο η συνάντηση του εμίρη του Κατάρ, Tamim bin Hamad Al Thani, και του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, Joe Biden, στον Λευκό Οίκο βρίσκεται προ των πυλών, φαίνεται να πραγματοποιούνται άλλου τύπου διεργασίες στη Μέση Ανατολή, έτσι ώστε να προετοιμαστεί κατάλληλα το έδαφος για μια καλή συνύπαρξη και ανάπτυξη μιας συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών. Αυτού του είδους η «προεργασία» εκδηλώνεται με τη μορφή του προγραμματισμού της συνάντησης του Υπουργού Εξωτερικών του Κατάρ, Μohammad bin Abdulrahman al Thani, με τον Ιρανό ομόλογό του, Hossein Amirabdollahian, στην Τεχεράνη. Γιατί, όμως έγινε αυτή η επιλογή, και με ποιον τρόπο προωθήθηκε ο εν λόγω σκοπός;
Στην πραγματικότητα, τα θέματα που έπεσαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και στα οποία επικεντρώθηκαν οι δύο πολιτικοί, τουλάχιστον σε επίσημη βάση, κάθε άλλο παρά σχετικά με το ζήτημα αυτό ήταν. Αντιθέτως, αφορούσαν την έκρυθμη κατάσταση και το επακόλουθο πρόβλημα που δημιουργεί η κυβέρνηση των Ταλιμπάν τη δεδομένη στιγμή στο Αφγανιστάν, καθώς επίσης την ανθρωπιστική κρίση της Υεμένης. Αν παρατηρήσει κάποιος πιο προσεκτικά το γενικότερο κλίμα και το υπόβαθρο της συνάντησης, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως ο απώτερος σκοπός ήταν αυτός που περιγράφηκε παραπάνω.
Κάτι τέτοιο διαφαίνεται πρωτίστως από το ότι, πριν τη διεξαγωγή της συνάντησης αυτής, και πιο συγκεκριμένα, πριν από μόλις μια μέρα, είχε προηγηθεί τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Υπουργού Εξωτερικών του Κατάρ και του Αμερικανού ομολόγου του, Antoni Blinken. Είναι εξάλλου ευρέως γνωστό πως το Κατάρ είναι ένας διεθνής παράγοντας της Μέσης Ανατολής, που κατά τη διάρκεια των ετών επιχειρούσε να αναλάβει τον ρόλο του διαμεσολαβητή κατά έναν τρόπο, κάνοντας απόπειρες, οι οποίες άλλοτε στέφονταν από επιτυχία και άλλοτε όχι, να βρει τη χρυσή τομή και να διατηρήσει σε γενικές γραμμές την ισορροπία ισχύος μεταξύ του Ιράν και των Η.Π.Α. Όλη αυτή η στρατηγική που πιστά ακολουθείται για πολλά χρόνια, έχει αυτήν τη φορά ως στόχο την αποκλιμάκωση των περιφερειακών εντάσεων κατά κύριο λόγο, ενώ ως απόλυτη επιτυχία θα κρινόταν η αποκατάσταση και ανανέωση της πυρηνικής συμφωνίας ανάμεσα σε Η.Π.Α. και Ιράν.
Παρόλο που οι προσπάθειες του Κατάρ για την οικοδόμηση μιας σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο προαναφερθέντων σημαντικών διεθνών παραγόντων μπορούν να κριθούν ως εύλογες και αξιόλογες συνάμα, δυστυχώς οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των άμεσα ενδιαφερομένων φαίνεται να βρίσκονται ακόμα σε σχετικά πρώιμο στάδιο, καθόσον και η εμπιστοσύνη του κράτους αυτού όταν απευθύνεται στις αμερικανικές πολιτικές δυνάμεις, δε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αποκατεστημένη. Προς επίρρωση του παραπάνω, αρκεί να αναφερθεί πως η επικοινωνία των δύο πλευρών έχει γίνει μέχρι ώρας με κυρίως ανεπίσημο τρόπο και γραπτώς, με τον αρχηγό Ασφαλείας του Ιράν, Ali Shamkhani, να παραδέχεται ανοιχτά πως οι τρόποι αυτοί θα αντικατασταθούν από πιο επίσημους, όταν θα υπάρχει προοπτική υπογραφής κάποιας συμφωνίας.
Συνοψίζοντας, αξίζει να σημειωθεί πως η σχέση Η.Π.Α.- Ιράν χαρακτηρίζεται από πολυπλοκότητα και είναι δύσκολο να εξομαλυνθεί πλήρως, παρόλο που το Κατάρ παίζει ισχυρό ρόλο ως διαμεσολαβητής. Θα φανεί και στην επικείμενη συνάντηση στην Ουάσιγκτον τι μέλλει γενέσθαι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Qatar foreign minister holds talks in Iran before emir’s US visit, Al Jazeera News, διαθέσιμο εδώ
- Nuclear deal unlikely unless Iran releases US prisoners, Al Jazeera News, διαθέσιμο εδώ
