H 10η Οκτωβρίου στην Ιστορία

Του Σπύρου Μίτσουλη,

680 μ.Χ.: Λαμβάνει χώρα η Μάχη της Καρμπάλα μεταξύ του Χουσεΐν, γιού του 4ου Χαλίφη Αλί και εγγονού του Προφήτη Μωάμεθ, και του στρατού του Ομεϋάδη Χαλίφη Ζιγιάντ Α’. Η δυναστεία των Ομεϋαδών είχε ανέλθει από το 661 μ.Χ. στον θρόνο του Αραβικού Χαλιφάτου, αλλά δεν είχε καταφέρει ακόμα να εδραιώσει την εξουσία της, καθώς πολλοί δεν τους θεωρούσαν νόμιμους συνεχιστές του Προφήτη Μωάμεθ. Το 680 μ.Χ., οι κάτοικοι της Κούφα, στο σημερινό Ιράκ, εξεγέρθηκαν κατά του Χαλίφη Ζιγιάντ και προσκάλεσαν τον Χουσεΐν να γίνει χαλίφης τους, επειδή ήταν εξ αίματος απόγονος του Προφήτη Mωάμεθ. Ο Χουσεΐν αποδέχτηκε το αίτημα και ξεκίνησε από τη Μέκκα για την Κούφα, συνοδευόμενος από μερικές δεκάδες υποστηρικτές του, πολλοί από τους οποίους ήταν συγγενείς του. Φτάνοντας στην Καρμπάλα, όμως, βρήκε να τον περιμένει ο στρατός του Ζιγιάντ, ο οποίος αριθμούσε περίπου 4.000 στρατιώτες υπό τη διοίκηση του Ουμάρ Ιμπν Σαάντ. Ο Ουμάρ απαίτησε από τον Χουσεΐν να δηλώσει υποταγή στον Χαλίφη Ζιγιάντ και όταν εκείνος αρνήθηκε, του επιτέθηκε με τον στρατό του. Στη μάχη που ακολούθησε, ο Χουσεΐν σκοτώθηκε και αποκεφαλίστηκε μαζί με όλους του υποστηρικτές του, καθώς και μέλη της οικογένειάς του. Η Μάχη της Καρμπάλα και συγκεκριμένα ο θάνατος του Χουσεΐν αποτελούν υψίστης σημασίας γεγονότα για τους οπαδούς του, τους Σιίτες, αλλά και για ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο. Ο μέχρι τότε πολιτικός διαχωρισμός των Σιιτών απέκτησε θρησκευτικό χαρακτήρα και οδήγησε το ισλαμικό σχίσμα μεταξύ Σιιτών και Σουνιτών που διαρκεί μέχρι και τις ημέρες μας.

1928: O Chiang Kai-Shek, πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης του Εθνικού Επαναστατικού Στρατού της Κίνας, αναγορεύεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας. Ο Chiang ήταν μέλος του Εθνικιστικού Κόμματος της Κίνας και σε συνεργασία με το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ), επιχείρησε να ανατρέψει την Κυβέρνηση του Πεκίνου και να ενώσει τη σπαραζόμενη από τον εμφύλιο πόλεμο χώρα του. Το καλοκαίρι του 1926, ξεκίνησε την εκστρατεία προς τον Βορρά και μέχρι το 1928 είχε καταφέρει να νικήσει διάφορους τοπικούς πολέμαρχους και να καταλάβει το Πεκίνο, ενώνοντας όλη την Κίνα υπό την ηγεσία του. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, η συμμαχία του με το ΚΚΚ διαλύθηκε και αυτό οδήγησε στον Κινεζικό Εμφύλιο Πόλεμο μεταξύ Εθνικιστών και Κομμουνιστών, του οποίου η πρώτη φάση διήρκησε από το 1927 μέχρι το 1936. Στη συνέχεια, ο Chiang Kai-Shek αναγκάστηκε να συμμαχήσει ξανά με τους Κομμουνιστές του Μάο, αυτή τη φορά κατά της Αυτοκρατορικής Ιαπωνίας, η οποία είχε εισβάλει και καταλάβει μεγάλο μέρος της χώρας. Το 1945, μετά την ήττα της Ιαπωνίας, συνεχίστηκε ο Κινεζικός Εμφύλιος, ο οποίος έληξε το 1949, μετά από διαδοχικές ήττες του Εθνικιστικού Στρατού. Τον Δεκέμβριο του 1949, ο Chiang Kai-Shek υποχώρησε μαζί με τον στρατό του στην Ταιβάν (Δημοκρατία της Κίνας), όπου και παρέμεινε οριστικά, διατηρώντας τη θέση του Προέδρου μέχρι τον θάνατό του, το 1975.

1957: Καταγράφεται το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, όταν στο πυρηνικό εργοστάσιο του Windscale ο πυρηνικός αντιδραστήρας Νο1 πιάνει φωτιά. Δεν ήταν, όμως, το μοναδικό περιστατικό, καθώς μικρότερης έκτασης ατυχήματα είχαν συμβεί και τα προηγούμενα χρόνια, αλλά είχαν συγκαλυφθεί από τη Βρετανική Κυβέρνηση. Η φωτιά στον πυρηνικό αντιδραστήρα έκαιγε για τρεις ημέρες, πριν μπορέσουν να την σβήσουν με τη διοχέτευση νερού στον αντιδραστήρα. Το ατύχημα αυτό είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές ποσότητες ραδιενεργών ισοτόπων να απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα και να μολύνουν την ευρύτερη περιοχή. Υπολογίζεται πως το ατύχημα προκάλεσε σε βάθος δεκαετιών περίπου 100 θανάτους από καρκίνο, ενώ υπήρχαν ακόμα 140 περιπτώσεις που δεν ήταν θανατηφόρες. Η Κυβέρνηση Macmillan απέκρυψε το γεγονός ότι υπήρξε διαρροή ραδιενεργών καταλοίπων στην ατμόσφαιρα, ώστε να μην πληγεί το πυρηνικό πρόγραμμα της Βρετανίας και τα στοιχεία αυτά δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά το 1988.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Η μάχη της Καρμπάλα, Σαν Σήμερα, διαθέσιμο εδώ
• Battle of Karbala, Britannica, διαθέσιμο εδώ
• Battle of Karbala, Worldhistory.org, διαθέσιμο εδώ
• Chiang Kai-Shek, history.com, διαθέσιμο εδώ
• Chiang Kai-Shek, BBC, διαθέσιμο εδώ
• Windscale fire nuclear accident, Cumbria, United Kingdom [1957], Britannica, διαθέσιμο εδώ
• Windscale: Britain’s Worst Ever Nuclear Accident , BBC, διαθέσιμο εδώ
• Britain Suppressed Details of ’57 Atomic Disaster, The New York Times, διαθέσιμο εδώ