Της Αναστασίας Χαλβατζοπούλου,
Συχνά παρατηρούμε να γυρίζονται ταινίες, οι οποίες έχουν ως κεντρικό άξονα ζητήματα που αφορούν το χρόνο, τη ζωή και το θάνατο, τον έρωτα και το φόβο. Σκηνοθέτες και σεναριογράφοι έχουν δημιουργήσει και έχουν ερεθίσει τόσο τη σκέψη όσο και το μυαλό των θεατών για ερωτήματα και θεωρίες σχετικά με τη ζωή με αναρίθμητες απαντήσεις. Μία από αυτές είναι το «Σκέφτομαι να βάλω ένα τέλος», όπως μεταφράστηκε στα ελληνικά, σε σενάριο και σκηνοθεσία από το βραβευμένο με Όσκαρ Τσάρλι Κάουφμαν («Αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού», «Στο Μυαλό του Τζον Μάλκοβιτς», “Adaptation”), βασιζόμενη στον ομώνυμο βιβλίο του Iain Reid, που κυκλοφόρησε το 2016 και έγινε best seller. Έκανε πρεμιέρα στις 4 Σεπτεμβρίου 2020, μέσα από την πλατφόρμα του Netflix και πρόκειται για αμερικανικής παραγωγής ψυχολογική ταινίας θρίλερ. Το καστ, αρχικά, απαρτίζεται από την Τζέσι Μπάκλεϊ και τον Τζέσι Πλίμονς, ενώ μετέπειτα παρουσιάζονται η Τόνι Κολέτ και ο Ντέιβιντ Θιούλις.
Στην ταινία παρακολουθούμε τη Λούσι (Τζέσι Μπάκλεϊ) και τον Τζέικ (Τζέσι Πλίμονς), οι οποίοι είναι ζευγάρι περίπου δύο μήνες, να ταξιδεύουν προς το πατρικό του Τζέικ μέσα σε έντονη χιονοθύελλα, προκειμένου η Λούσι να γνωρίσει τους γονείς του. Ταυτόχρονα, περνούν διάφορες σκέψεις από το μυαλό της, με την κυριότερη να βάλει τέλος στη σχέση τους.
Πρόκειται για μια ταινία με σκηνές άμεσες, γεμάτες εκφραστικότητα. Πέρα από την κεντρική πλοκή, η ταινία παρουσιάζει μέσα από την προβληματική ατμόσφαιρα (απρόσμενες εναλλαγές στον χρόνο) και τις αλληγορίες διάφορα υπαρξιακά ζητήματα, αφήνοντας ανοιχτές ερμηνείες για το κάθε τι: Τη ματαιότητα των σχέσεων, τη δόμηση και τη διάλυσή τους, το φόβο του να προλάβεις να ζήσεις, το αναπόφευκτο της φθοράς, καθώς και τις διαφορές μεταξύ των ιδεών και των φαντασιώσεων με την πραγματικότητα και το πως τελικά εκτυλίσσεται η ζωή. Τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται, δεν υπάρχει τίποτα που να θεωρείται συμβατικό σ’ αυτήν την ταινία, χωρίς να απαντάει τα ερωτήματα που θέτει, αλλά να τα εντείνει ακόμη περισσότερο.
Πέρα από το γεγονός πως δε χειραγωγεί το κοινό, η ταινία λειτουργεί και ως ταινία τρόμου, καθώς σε κρατά σε εγρήγορση, περιμένοντας να δεις τι μπορεί να απειλήσει τους ήρωες, καθώς αλλάζουν οι σκηνές. Παράλληλα, οι διάλογοι θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως σύνθετοι, ενίοτε και δυσνόητοι, με αποτέλεσμα να χρειάζεται να παρακολουθήσεις την ταινία σίγουρα και μια δεύτερη φορά. Επιπλέον, γίνονται λογοτεχνικές αλλά και κινηματογραφικές αναφορές, όπως για τη ρομαντική ποίηση του Γουίλιαμ Γουόρντσγουορθ, την «Κοινωνία του θεάματος» του Γκυ Ντεμπόρ, τη διατριβή του Ντείβιντ Φόστερ Γουάλας σχετικά με την τηλεόραση, την ερμηνεία της Τζίνα Ρόουλαντς στο “Woman Under the Influence”, το Μιούζικαλ «Οκλαχόμα», την ομιλία αποδοχής του βραβείου Νόμπελ από τον Τζον Νας στην ταινία «Ένας Υπέροχος Άνθρωπος», αλλά και ένα εσωτερικό αστείο για το Ρόμπερτ Ζεμέκις.
Ο Κάουφμαν κατάφερε για ακόμη μια φορά να συμπυκνώσει μέσα σε δύο ώρες αμφιβολίες, συναισθηματικές μεταπτώσεις, αλλά και καταστάσεις, οι οποίες χρειάζονται μια ολόκληρη ζωή για να τις ζήσεις. Ακολουθεί μια δική του εναλλακτική, να μη συμβαδίσει με το βιβλίο του Iain Reid, εναλλακτική που, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, αφήνει στο θεατή την επιλογή να παρακολουθήσει την πλοκή από όποια οπτική επιθυμεί. Άραγε, υπήρχε η Λούσι ή μήπως ήταν μια φαντασίωση του Τζεικ; Μήπως ήταν ένα όνειρο; Η φράση «σκέφτομαι να βάλω ένα τέλος» εξέφραζε μόνο τη Λούσι ή και τους άλλους χαρακτήρες;
Σε καμία περίπτωση δε μπορούν να παραμείνουν απαρατήρητες οι ερμηνείες των ηθοποιών, οι οποίες ξεπερνούν κάθε προσδοκία και τις απατήσεις του θεατή. Από τη μία, η Τζέσι Μπάκλεϊ, υποδυόμενη ένα κορίτσι της διπλανής πόρτας, αποδίδει το ρόλο της με τρομακτική φυσικότητα. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Τζέσι Πλίμονς, αποδίδοντας όλη τη δυσκαμψία, την ελαττωματικότητα και την ψυχική αστάθεια του χαρακτήρα του. Ωστόσο, και οι γονείς του Τζεικ είναι εξαιρετικοί, τόσο ο Ντέιβιντ Θιούλις όσο και η Τόνι Κολέτ, παραδίδοντας μαθήματα υποκριτικής.
Πρόκειται για μια ξεκάθαρα εγκεφαλική ταινία, με διάχυτο το σουρεαλισμό. Το «Σκέφτομαι να Βάλω Ένα Τέλος» μπορεί είτε να σε μαγνητίσει είτε να σε απωθήσει τελείως. Η τροφή για σκέψη που δίνει είναι αρκετή, για να δώσει το έναυσμα τόσο για να ταυτιστείς όσο και να ξεκινήσεις μια γενικότερη συζήτηση για τη ζωή. Δύσκολο το εγχείρημα του Κάουφμαν, αλλά επιτυχημένο, για μια κατά βάση στοχαστική ταινία φιλοσοφικού περιεχομένου σε μια Αμερική, όπου το μέλλον του ανεξάρτητου κινηματογράφου κρίνεται δυσοίωνο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Σκέφτομαι να βάλω ένα τέλος» του Τσάρλι Κάουφμαν: Υπνωτιστικά υπαρξιακό road trip στο χιόνι, elculture.gr, διαθέσιμο εδώ.
- «I’m Thinking of Ending Things»: Μας έκαψε τον εγκέφαλο και μας σκοτείνιασε την ψυχή!, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ.
- «Σκέφτομαι Να Βάλω Τέλος»: Η πιο σκοτεινή κι αινιγματική διαδρομή του Τσάρλι Κάουφμαν, cinemagazine.gr, διαθέσιμο εδώ.
