20.4 C
Athens
Τετάρτη, 24 Απριλίου, 2024
ΑρχικήΙστορίαΤο Τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών

Το Τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών


Της Βάλιας Πλακουδάκη,

Τα μεσαιωνικά χρονικά μας πληροφορούν, ότι το τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών ιδρύθηκε το 1119, με σκοπό την προστασία των Χριστιανών προσκυνητών που ταξίδευαν με προορισμό την Ιερουσαλήμ. Το τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών ιδρύθηκε από τον Ούγο ντε Παιν, έναν ευγενή από τη βορειοδυτική Γαλλία, και επτά άλλους ιππότες. Ο αριθμός των ιπποτών αυξήθηκε γρήγορα και το 1130 υπήρχαν περίπου τριακόσιοι ιππότες στην Παλαιστίνη. Το όνομά τους προήλθε από το κατάλυμά τους στην Ιερουσαλήμ, κοντά στο τέμενος του Αλ Ακσά, στο Όρος του Ναού.

Αν και το τάγμα υπήρχε ήδη από το 1119, η επίσημη ίδρυσή του έγινε από τον Πάπα το 1129, στη Σύνοδο της Τρουά. Οι ιππότες του τάγματος του Ναού έπαιρναν το συνήθη μοναστικό όρκο για ένδεια, αγνότητα και υπακοή. Σε αντίθεση με άλλους μοναχούς, οι Ναΐτες ήταν το μόνο θρησκευτικό τάγμα που είχε αφιερωθεί αποκλειστικά στη μάχη. Στο παρελθόν, είχε δημιουργηθεί μεγάλο ηθικό χάσμα ανάμεσα στους ιππότες, οι οποίοι είχαν εκπαιδευτεί με σκοπό να σκοτώνουν χωρίς κανένα ενδοιασμό, και τους μοναχούς που έπρεπε να παραμένουν καθαροί από τα εγκόσμια. Ένας Ναΐτης Ιππότης έπρεπε να μην είναι νόθος και να παραμείνει ανύπαντρος –δηλαδή, να μην υπάρχει υπόνοια σεξουαλικής αμαρτίας. Έπρεπε να προέρχεται από οικογένεια ευγενών, να είναι ενήλικος, να μην έχει χρέη και να μην έχει καμία υποχρέωση σε κανένα άλλο τάγμα.

Βερνάρδος του Κλαιρβώ. Πηγή εικόνας: it.wikipedia.org

Όπως όλα τα τάγματα, έτσι και το τάγμα των Ναϊτών Ιπποτών ακολουθούσε αυστηρά κάποιον Κανόνα. Ο Κανόνας των Ναϊτών, που επηρεάστηκε αρχικά από το Βερνάρδο του Κλαιρβώ, εξελίχθηκε στη διάρκεια του 12ου και του 13ου αιώνα. Προσδιόρισε τους καθημερινούς κανόνες και κανονισμούς που έπρεπε να ακολουθούν οι Ναΐτες Ιππότες, τις θρησκευτικές υποχρεώσεις τους, το φαγητό τους, την ενδυμασία τους, κ.λπ. Ο Κανόνας όριζε επίσης, τις ποινές για τυχόν παραβάσεις. Αυτές ποίκιλλαν από το να υποχρεωθεί ο ιππότης να φάει από το πάτωμα, μέχρι και να του αφαιρεθούν ο μανδύας, τα όπλα και το άλογο, ακόμα και να αποβληθεί από το τάγμα. Αναμφίβολα ήταν απόφαση του Βερνάρδου του Κλαιρβώ να συμπεριληφθούν αυτές οι παράγραφοι στον Κανόνα.

Σύμφωνα με ιστορικές εκτιμήσεις, σε κάθε Ιππότη αναλογούσαν μέχρι και δέκα άλλοι άνδρες, με αποτέλεσμα το τάγμα, λίγο πριν την καταστροφή του το 1307, να αριθμεί περίπου 15.000 άνδρες, από τους οποίους οι 1.500 ήταν Ιππότες. Αν και ο αρχικός σκοπός των Ναϊτών ήταν η προστασία των προσκυνητών καθ’ οδόν προς την Ιερουσαλήμ από την Τζάφα στις ακτές της Μεσογείου, μέσα σε δυο δεκαετίες κατέληξαν να θεωρούνται σπουδαία στρατιωτική δύναμη. Οι πρώτες γνωστές στρατιωτικές συγκρούσεις τους, τη δεκαετία του 1130, έλαβαν χώρα κοντά στην Αντιόχεια. Οι Ναΐτες διακρίθηκαν ιδιαίτερα στη διάρκεια της Δεύτερης Σταυροφορίας. Όταν έφτασε στους Αγίους Τόπους, ο γαλλικός στρατός του Λουδοβίκου Ζ΄, υπέστη μεγάλες απώλειες και το ηθικό τους ήταν καταρρακωμένο. Η πειθαρχία των Ναϊτών Ιπποτών τους πρόσφερε αποτελεσματική ενότητα για να επιβιώσουν και αργότερα να επιτύχουν ορισμένες νίκες.

Μετά τη Δεύτερη Σταυροφορία, οι Ναΐτες Ιππότες ενεπλάκησαν στις περισσότερες στρατιωτικές συγκρούσεις στους Αγίους Τόπους και στην Ευρώπη. Ήταν στην πρώτη γραμμή κατά την ανακατάληψη της Ισπανίας από τους Μαυριτανούς. Σε αντάλλαγμα για τη βοήθεια που προσέφεραν στην Ισπανία, παραχωρήθηκαν στους Ιππότες κάστρα και τεράστιες εκτάσεις γης. Επιπλέον, ο βασιλιάς Αλφόνσο Α΄ της Ναβάρρας και της Αραγωνίας εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από τους Ναΐτες, ώστε, όταν πέθανε το 1134, άφησε το ένα τρίτο του βασιλείου του στο τάγμα.

Πηγή εικόνας: time.com

Με τον πλούτο και τη στρατιωτική ισχύ που είχαν συγκεντρώσει, οι Ναΐτες Ιππότες έγιναν εξαιρετικά ισχυροί στην Ευρώπη περί τα τέλη του Μεσαίωνα. Κατείχαν μεγάλο αριθμό κτημάτων και φέουδων, τα οποία τους παρείχαν περαιτέρω εισόδημα. Απέκτησαν λιμάνια και στόλους πλοίων, τα οποία χρησιμοποιούσαν για να μεταφέρουν προσκυνητές στους Αγίους Τόπους, αλλά και για εμπορικούς σκοπούς. Η θρησκευτική απαγόρευση της τοκογλυφίας, ή της επιβολής τόκου, παρακαμπτόταν αρκετά εύκολα με τη χρέωση αμοιβής για «έξοδα». Μολονότι για πολλά χρόνια, ο δανεισμός χρημάτων στους βασιλείς έδινε στους Ναΐτες ισχύ και επιρροή, αυτός ήταν που, τελικά, θα προκαλούσε την πτώση του τάγματος.

Στις 13 Οκτωβρίου του 1307, κατόπιν εντολής του Φιλίππου Δ΄, βασιλιά της Γαλλίας, όλα τα μέλη των Ναϊτών Ιπποτών στη Γαλλία συνελήφθησαν με την κατηγορία της αίρεσης. Η ενέργεια του Φιλίππου εναντίον των Ναϊτών Ιπποτών δεν είχε καμία σχέση με την κατηγορία ότι ήταν αιρετικοί. Οι Ναΐτες ήταν τραπεζίτες του Γάλλου βασιλιά και εκείνος τους χρωστούσε τεράστια χρηματικά ποσά.

Οι κατηγορίες ήταν πολύ σοβαρές: οι Ναΐτες κατηγορούνταν για μυστικές συμφωνίες με τους Σαρακηνούς, ώστε οι Άγιοι Τόποι να περάσουν στους Μουσουλμάνους, για ομοφυλοφιλικές σχέσεις και για βλασφημία εναντίον του Χριστού. Έμπειροι νομικοί εξέτασαν τις κατηγορίες σε βάρος των Ναϊτών Ιπποτών και δεν βρήκαν στοιχεία για να τις επιβεβαιώσουν. Ωστόσο, ο Φίλιππος εξακολουθούσε να βασανίζει τους Ναΐτες που είχε υπό κράτηση. Ορισμένοι από αυτούς ομολόγησαν την ενοχή τους υπό την πίεση των βασανιστηρίων. Στις 12 Μαΐου 1310, ο Γάλλος βασιλιάς διέταξε την εκτέλεση 54 Ναϊτών στην πυρά, παρόλο που οι ίδιοι συνέχιζαν να διακηρύττουν την αθωότητά τους.

Ζάκ Ντε Μολέ. Πηγή εικόνας: britannica.com

Κάτω από τη στρατιωτική απειλή του Φιλίππου, το Συμβούλιο της Βιέννης συνεδρίασε μυστικά από τον Πάπα Κλήμη Ε΄ και εξέδωσε επίσημη απαγόρευση του τάγματος. Ο τελευταίος Μάγιστρος, Ζάκ Ντε Μολέ, κάηκε στην πυρά στο Παρίσι το Μάρτιο του 1314. Λέγεται ότι, καθώς τον τύλιγαν οι φλόγες, ορκίστηκε να συναντήσει το Φίλιππο και τον Πάπα Κλήμη ενώπιον του Θεού.


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  • Burman, Edward (1986). The Templars: Knights of God, Aquarian Press
  • Newman, Sharran (2007). The Real History Behind the Templars, Berkley
  • Barber, Malcolm (1995). The new knighthood: a history of the Order of the Temple (Canto ed.). Cambridge, UK: Cambridge University Press.

 

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Βάλια Πλακουδάκη
Βάλια Πλακουδάκη
Γεννήθηκε το 1994 στην Καλαμάτα. Είναι ιστορικός, απόφοιτη του τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών. Κατοικεί στο Εδιμβούργο από το 2017, όπου ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της. Έχει ειδικευτεί στην σύγχρονη ελληνική και βυζαντινή ιστορία, καθώς και στην Αγγλοσαξονική και Σκωτσέζικη ιστορία της περιόδου 1300-1800. Εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα και ταυτόχρονα ασχολείται με τον εθελοντισμό.