Της Αμαλίας Μαρκέτου,
Παρά τον πρόσφατο Γενικό Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (GDPR-2016/679) που αποτέλεσε τομή στην ιστορία της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και έχει εφαρμογή από όλα τα Κράτη – Μέλη από το Μάιο του 2018, παρατηρούμε ότι η προάσπιση των προσωπικών δεδομένων των πολιτών από τις εθνικές κυβερνήσεις, κρίνεται εξαιρετικά αδύναμη. Είναι γεγονός ότι έχουν παρατηρηθεί σημαντικές παραβιάσεις τους, τόσο από την πλευρά των κρατικών φορέων, όσο από την πλευρά των ιδιωτικών, μερικές εκ των οποίων θα αναλύσουμε αμέσως μετά, προκειμένου να φτάσουμε στην απόφαση που έλαβε το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Πρόσφατα γίναμε μάρτυρες μιας σοβαρής καταπάτησης των προσωπικών δεδομένων, ειδικότερα, στην εταιρεία ένδυσης H&M επεβλήθη πρόστιμο που ανέρχεται στα 35,3 εκατομμύρια. Πιο συγκεκριμένα, η σουηδική εταιρεία παρακολουθούσε παράνομα τους υπαλλήλους της στις εγκαταστάσεις της στη Νυρεμβέργη, έχοντας στην κατοχή της μια πληθώρα πληροφοριών αναφορικά με την ιδιωτική ζωή τους, όπως για τυχόν προβλήματα υγείας που μπορεί να είχαν κατά τη διάρκεια των διακοπών τους, αλλά και για τις ιδεολογίες τους και τα θρησκευτικά τους ιδεώδη.
Επίσης, η επέκταση της Microsoft στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την χώρα μας να αποτελεί το όγδοο κράτος μέλος, όπου η εν λόγω εταιρεία θα κατασκευάσει μονάδες αποθήκευσης δεδομένων (data centers), κάνει όλο και πιο επιτακτική την ανάγκη να γίνεται έλεγχος για την ορθή τήρηση της προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Να σημειώσουμε ότι τα datacenters αποθηκεύουν και ανταλλάσσουν εφαρμογές, καθώς και πληροφορίες που χρησιμοποιούνται από τις επιχειρήσεις και από τις κρατικές υπηρεσίες σε καθημερινή βάση, μέσω του cloud, αποτελώντας επίσημα τη 4η βιομηχανική επανάσταση που θα τη χαρακτηρίζαμε ως ψηφιακή.
Μια ακόμη σημαντική πρόκληση που καλείται να κερδίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η αντιμετώπιση της πανδημίας μέσω των ψηφιακών εργαλείων, χωρίς προσβάλλει τις προσωπικές πληροφορίες των πολιτών. Για παράδειγμα, στην Κίνα οι κρατικές αρχές για να καταπολεμήσουν τον κορωνοϊό, παρακολουθούν μέσω εφαρμογών για τα κινητά τηλέφωνα και μηχανισμών εντοπισμού της συσκευής, το ιατρικό ιστορικό των πολιτών τους καθώς, και τις κινήσεις τους εκτός σπιτιού.
Σε εθνικό επίπεδο, παρατηρούμε ότι η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έχει επικρίνει την κυβέρνηση για τον τρόπο με τον οποίο διεξάγει τη σύγχρονη εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, η οποία αντίκειται στο GDPR. Παρά τις συστάσεις της εν λόγω Αρχής, η κυβέρνηση εξακολουθεί να μην εναρμονίζεται με την αντίστοιχη ενωσιακή νομοθεσία.
Σε απάντηση των προαναφερθέντων προκλήσεων και παραβιάσεων, το Δικαστήριο της Ε.Ε αποφάσισε την προηγούμενη Δευτέρα, ότι οι κυβερνήσεις καθώς και οι υπηρεσίες κατασκοπίας δεν θα πρέπει να έχουν ανεξέλεγκτη πρόσβαση στα τηλεφωνικά και διαδικτυακά δεδομένα των πολιτών τους, εκτός και αν πρόκειται για λόγους εθνικής ασφάλειας ή στο πλαίσιο καταπολέμησης της εγκληματικότητας. Συγχρόνως, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, έχει δηλώσει ότι τα μέτρα έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της πανδημίας, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται εις βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Καταλήγοντας, η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη, οι σύγχρονες προκλήσεις, όπως τις αναλύσαμε προηγουμένως, καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη λήψης αυστηρότερων μέτρων, τόσο από πλευράς τόσο ευρωπαϊκής όσο και εθνικής νομοθεσίας, προκειμένου να μην τύχουν παράνομης επεξεργασίας τα προσωπικά μας δεδομένα, τα οποία αποτελούν αναμφισβήτητα μία από τις θεμελιώδεις ελευθερίες μας.
