Της Δήμητρας Ροδοβίτου,
Δεν σε προειδοποιεί για την άφιξή της. Σε κυριεύει. Σε τυλίγει όλο και πιο βαθιά με ένα μαύρο πέπλο, έως ότου παρασυρθείς στο σκοτάδι της. Έρχεται σιωπηλά, με ένα θόρυβο βουβό, που φωλιάζει στα σωθικά σου. Με την πάροδο των ετών, η κατάθλιψη έχει θριαμβευτικά εισχωρήσει στη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, με τα ποσοστά της να απολαμβάνουν συνεχή αυξανόμενο ρυθμό. Δεν κοιτά χρώμα, φύλο, ηλικία. Δεν κάνει διακρίσεις. Με ποια συμπτώματα λοιπόν δύναται να αναγνωρισθεί και πώς θα μπορούσε να καταταχθεί στα μείζονα κοινωνικά φαινόμενα του 21ου αιώνα;
Ενδεικτική συμπτωματολογία
Εκτενής αρνητική και μελαγχολική διάθεση
Το σημαντικότερο σύμπτωμα της κατάθλιψης. Ο πάσχων συναναστρέφεται με μια θλίψη «διαρκείας», ενώ συχνά αναδύονται παρεμφερείς συναισθηματικές καταστάσεις όπως το έντονο άγχος, ο θυμός, η αδιαφορία, κτλ.
Ανηδονία κι έλλειψη λιμπίντου
Οι πάσχοντες από κατάθλιψη παύουν σταδιακά να λαμβάνουν ευχαρίστηση από πράγματα που έως τότε τους παρείχαν άπλετη. Η επιθυμία για σεξουαλικές συναναστροφές εκμηδενίζεται. Λέξεις όπως ευχαρίστηση και απόλαυση αφαιρούνται από το λεξιλόγιό τους.
Διαταραχές του ύπνου
Η καθυστερημένη έλευση του ύπνου, οι συχνές αφυπνίσεις ή εν αντιθέσει, η άνευ ορίων διάθεση για ύπνο, αποτελούν χαρακτηριστικά που παρουσιάζονται τουλάχιστον στο 75% των ατόμων με κατάθλιψη.
Διαταραχές της όρεξης
Τόσο η αποστροφή προς το φαγητό η οποία συνδέεται με την απώλεια βάρους, όσο και η προσφυγή στην ιδέα του φαγητού ως παρηγοριά που φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, αποτελούν διατροφικές διαταραχές απόλυτα συνυφασμένες με την επικείμενη αυτή νόσο.
Διαρκής κούραση
Η δυσμενής ψυχολογική κατάσταση σε συνδυασμό με τις προαναφερθείσες διαταραχές ύπνου οδηγούν στην απώλεια ενέργειας και σε μία μόνιμη αίσθηση εξάντλησης.
Αυξημένη ενοχικότητα κι αίσθημα απελπισίας
Ένα καταθλιπτικό άτομο, εκτός από το εκτενές αίσθημα αδυναμίας και χαμηλής αυτοεκτίμησης, αισθάνεται μονίμως υπεύθυνο για ό,τι συμβαίνει γύρω του, καθώς και βάρος για το περιβάλλον του. Η υπερβολική αυτή ενοχικότητα συνδέεται συχνά με τις αυτοκτονικές τάσεις, στο μυαλό του οποίου φαντάζουν ο ιδανικότερος τρόπος να απαλλάξει τους ανθρώπους από την παρουσία του.
Βαδίζοντας εις τον 21ο αιώνα, η κατάθλιψη παύει να θεωρείται ταμπού. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι μιλούν, αναζητούν αισθητά βοήθεια. Οι δραματικές εκτάσεις που έχουν λάβει τα ποσοστά της, θα εδύνατο ευκόλως να τη χαρακτηρίσουν ως απότοκο των κοινωνικών προβλημάτων.
Φτώχεια, πόλεμος, ανέχεια, βία, συνεχίζουν να ευθύνονται για τα αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης ανά την υφήλιο. Όσον αφορά τις ανθρώπινες σχέσεις, η επεισοδιακή αύξηση των διαζυγίων, κι όλα τα παρελκόμενα αυτού, φαίνεται να βάζει το δικό της λιθαράκι. Χαρακτηριστικό επιπλέον παράδειγμα αποτελεί η οικονομική κρίση. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι νιώθουν να χάνουν τη γη κάτω από τα πόδια τους. Δεν είναι τυχαία άλλωστε τα αυξημένα ποσοστά αυτοχειρίας σε περιοχές που πλήττει η οικονομική δυσχέρεια. Επιπροσθέτως, η αδυναμία του συστήματος να υποστηρίξει επαρκώς τους εργασιακούς τομείς, ωθεί τους νέους στην πλειοψηφία σε εργασιακά περιβάλλοντα που δεν τους καλύπτουν.
Ο νέος, ξεκινά τη ζωή του μοχθώντας για ένα αύριο αβέβαιο, γνωρίζοντας την πιθανότητα οι κόποι του να μην ανταμειφθούν ποτέ. Εν μέσω παγκόσμιας κρίσης, μια συνεχής υποβόσκουσα ανασφάλεια είναι υπεραρκετή. Μέσα σε όλη αυτή την αβεβαιότητα, μοναδικό στήριγμα αποτελεί η οικογένεια. Οικογένεια όχι απαραίτητα συνυφασμένη με τους δεσμούς αίματος. Η έλλειψη αυτής, μερικοί σκάρτοι, ψεύτικοι άνθρωποι ανάμεσά μας, η διαρκής ανησυχία αν τα καταφέρουμε αύριο, και μια αέναη προσπάθεια επαφής με την τελειότητα, δίνουν τη χαριστική βολή.
Είμαστε πολύ παραπάνω από τα προβλήματά μας. Επενδύουμε αμέτρητο χρόνο στη ρουτίνα μας, στις σκέψεις μας, τόσο που ξεχάσαμε να επενδύσουμε λιγάκι στον εαυτό μας. Ξυπνάμε κάθε πρωί με την ίδια αίσθηση, πως κάτι λείπει. Και όλο το αναζητούμε, και όλο μας διαφεύγει. Λησμονήσαμε όμως πως αυτό που μας λείπει, είμαστε εμείς. Βρίσκεται μέσα μας, και όσο πασχίζουμε να το αναπληρώσουμε με θεμέλια β’ διαλογής, εκείνο όλο και βυθίζεται.
Βγάλε τον εαυτό σου στην επιφάνεια, γίνε φίλος μαζί του. Και τότε; Τότε ολάκερος ο κόσμος είναι δικός σου. Μέχρι τότε, όμως, μη διστάσεις να ζητήσεις βοήθεια.
Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη (1034)
Γραμμή SOS (15900)
Εθνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS (1056)
Γεννήθηκε στην Έδεσσα το 2000. Είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του Tμήματος Iστορίας & Aρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ασχολείται χρόνια ερασιτεχνικά με την αρθρογραφία ενώ, για το OffLine Post, τα άρθρα της φιλοξενούνται στην κατηγορία των Kοινωνικών.
