Του Άρη Ρεμούνδου,
Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής ανακοίνωσε στις 4 Αυγούστου, ότι μετά από μήνες διαπραγματεύσεων έφτασε σε συμφωνία με σημαντικούς πιστωτές της για αναδιάρθρωση του χρέους της, που αγγίζει τα 65 δισεκατομμύρια δολάρια. Όπως υπογραμμίζει ο υπουργός οικονομικών της Αργεντινής, Martín Guzmán, ο οποίος, μαζί με τον Πρόεδρό της, Alberto Fernández, ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων, «η επίλυση της κρίσης χρέους ήταν απαραίτητη προϋπόθεση», ώστε να διασφαλιστεί μακροπρόθεσμα η οικονομική σταθερότητα της χώρας.
Πιο συγκεκριμένα, η Αργεντινή έχει συνολικό χρέος κοντά στα 323 δις δολάρια, το οποίο αντιστοιχεί σε πάνω από το 70% του ΑΕΠ της για το 2019. Στις αρχές του 2020, η χώρα όδευε προς την ένατη αθέτηση πληρωμών δημοσίου χρέους της και την τρίτη για τα τελευταία 20 χρόνια. Η κυβέρνηση της χώρας διαπραγματευόταν με μια μερίδα κολοσσών αμερικανικών επενδυτικών εταιρειών, των οποίων ηγείτο η BlackRock. Η τελευταία αποτελεί τη μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, η οποία διαπραγματευόταν με την κυβέρνηση της Αργεντινής, εκ μέρους τριών διαφορετικών πιστωτικών ομάδων, στους οποίους η χώρα οφείλει πάνω από το μισό της εξωτερικό χρέος. Αυτοί οι τρεις όμιλοι είναι γνωστοί ως “Ad Hoc Group of Argentine Bondholders”, “the Exchange Bondholder group”, “Τhe Argentina Creditor Committee”. Οι επενδυτές συμφώνησαν να αφήσουν τα -ούτως ή άλλως αθετημένα- ομόλογα για τη δημιουργία καινούργιων, τα οποία θα πληρωθούν σε νέα τιμή, 55 cents για κάθε δολάριο της αρχικής αξίας, κουρεύοντας, στην ουσία, το 45% του χρέους των 65 δις.
Η επόμενη μέρα της συμφωνίας βρίσκει την Αργεντινή σε σαφώς πιο ικανοποιητική πορεία. Αρχικά, ανοίγει χώρο για διάλογο με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο της έχει δανείσει 44 δις δολάρια, από τη νομισματική κρίση που πέρασε το 2018, ενώ, παράλληλα, απέφυγε αυστηρά μέτρα λιτότητας. Επιπρόσθετα, θα επιτρέψει στη κυβέρνηση να επικεντρωθεί στο δύσκολο έργο της ανάκαμψης της οικονομίας της χώρας, στην οποία διαβιεί ένας από τους μεγαλύτερους πληθωρισμούς παγκοσμίως, περιορισμοί κεφαλαίων, οι οποίοι έχουν συνεισφέρει στην υπερεκτιμημένη συναλλαγματική της ισοτιμία, καθώς η χώρα διανύει μια παρατεταμένη ύφεση, εδώ και τρία χρόνια. Αρμόζει να σημειωθεί ότι από τη συμφωνία επωφελούνται και οι δύο πλευρές. Η Αργεντινή αποκτά ένα πιο βιώσιμο προφίλ, η κυβέρνηση πιστώνεται μια τεράστια νίκη, μαζί με χαμηλότερες οφειλές και οι πιστωτές, αφενός δεν χάνουν τα λεφτά τους εξολοκλήρου, αφετέρου αποφεύγουν μια παρατεταμένη δικαστική διαμάχη στη Νέα Υόρκη.
Γιατί αυτή η συμφωνία επιτεύχθηκε τώρα; Αδιαμφισβήτητα, η πανδημία COVID-19 διαδραμάτισε σημαίνοντα ρόλο, κυρίως από τη πλευρά των κατόχων ομολόγων της, οι οποίοι βλέπουν τη χώρα σε συνεχόμενη οικονομική αστάθεια, που μεγεθύνθηκε με τη πανδημία. Οι πιστωτές, επομένως, αν προχωρούσαν σε δικαστικές διαμάχες, εν μέσω διεθνούς κρίσης, με χιλιάδες θανάτους καθημερινά, δύσκολα θα έβγαιναν κερδισμένοι. Ακόμη, αρκετά στελέχη της κυβέρνησης, όπως η πρώην Πρόεδρος, Cristina Kirchner, αλλά και η κοινή γνώμη, έχουν κατηγορήσει τους εξωτερικούς πιστωτές της χώρας και το ΔΝΤ για πολλά από τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει. Λαμβάνοντας αυτά υπόψιν, σαφώς και οι προσδοκίες των δανειστών ήταν μειωμένες.
Τι μας δείχνει η συμφωνία για την κυβέρνηση της Αργεντινής, αλλά και για το μέλλον; O Πρόεδρός της, Alberto Fernández, πριν από τις εκλογές του 2019, ήταν ξεκάθαρος ως προς το δίλημμα αν θα επιλέξει τη βιωσιμότητα των εξωτερικών πιστωτών της χώρας ή θα επικεντρωθεί στο λαό της Αργεντινής, ισχυριζόμενος ότι θα επέλεγε να στηρίξει τον τελευταίο. Τήρησε την υπόσχεσή του, οικοδομώντας, παράλληλα, ένα διεθνές μέτωπο υποστήριξης, με πάρα πολλούς επιφανείς αναλυτές οικονομολόγους, ανάμεσά τους και νομπελίστες, όπως οι Joseph Stiglitz και Edmund Phelps, να ζητούν ελάφρυνση του δημόσιου χρέους της Αργεντινής. Επιπλέον, ο υπουργός οικονομικών της, Guzmán, δυο μέρες πριν την επίτευξη της συμφωνίας, προέβη σε μια τολμηρή κίνηση, μέσω της εφημερίδας “Pagina 12”, στέλνοντας τελεσίγραφο στους πιστωτές, λέγοντάς τους έμμεσα ότι θα αναλάμβανε το κόστος του αποκλεισμού από τις διεθνείς αγορές, ενώ, έτσι, οι δανειστές αναγκάστηκαν να συμφωνήσουν. Η κυβέρνηση, λοιπόν, πιστώνεται μια αποφασιστική νίκη, ενεργώντας προς το συμφέρον του λαού της, χωρίς αυτό να σημαίνει, βέβαια, ότι τα προβλήματά της λύθηκαν. Έχει, φυσικά, πάρα πολύ δρόμο να διανύσει για να βγει από την κρίση, αλλά ένα σημαντικό βήμα έγινε, χωρίς να συνοδεύεται με νέους όρους μακροοικονομικής πολιτικής. Το δρόμο την ελάφρυνσης του χρέους ακολούθησε και ο Ισημερινός και ενδέχεται να συνεχίσουν και άλλοι.
Επιλογικά, όταν υπάρχει πολιτική βούληση και συναίνεση στα κρίσιμα εθνικά ζητήματα, ανάμεσα στα στελέχη της ίδιας της κυβέρνησης και στην αντιπολίτευση, θέτοντας κεντρικούς στόχους και επιδιώξεις, όπως έκανε η κυβέρνηση Fernández, στην Αργεντινή, σημαντικά αποτελέσματα δύνανται να επιτευχθούν. Οι διεθνείς κρίσεις συντελούν στο να παρατηρούμε ευκρινώς τι πραγματικά έχει σημασία· δίνοντας έμφαση στο συμφέρον των πολλών, η ελάφρυνση του δημοσίου χρέους της χώρας θα ωφελήσει συνολικά τη χώρα, αλλά και το διεθνές σύστημα, το οποίο είναι αλληλεξαρτώμενο σε μεγάλο βαθμό. Ενδεχομένως, κάτι τέτοιο να μην ωφελήσει τόσο αυτούς που θεωρούν ως δικά τους τα συμφέροντα της Blackrock, αλλά, βέβαια, η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου θα μπορέσει να ζήσει με αυτό!
Γεννήθηκε το 1998 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Πολύπλευρος και ανταγωνιστικός, μιλάει αγγλικά και μαθαίνει γαλλικά. Ενδιαφέρεται για την πολιτική και την οικονομία. Ο αθλητισμός και ο κινηματογράφος αποτελούν κομμάτι της ζωής του.
