12.7 C
Athens
Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΔιεθνήΤο Ιράκ στον κλοιό του Κουρδικού Ζητήματος

Το Ιράκ στον κλοιό του Κουρδικού Ζητήματος


Της Νικολέτας Ζιώγα,

Το Ιρακινό Κουρδιστάν, το «μήλον της έριδος» της μέσης Ανατολής, αποτελεί εδώ και πολλές δεκαετίες μια ημιαυτόνομη και ομοσπονδιακά αναγνωρισμένη περιοχή του Ιράκ, η οποία εντοπίζεται στο βόρειο τμήμα του και, παράλληλα, συνορεύει με τη νότια Τουρκία. Η μοιραία αυτή γειτνίαση, ωστόσο, έχει πολλάκις προκαλέσει θερμά επεισόδια και ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των δύο κρατών, γεγονός που διαταράσσει τις κοινωνικοπολιτικές ισορροπίες και την εσωτερική αρμονία. Ακόμη, ενισχύεται η αστάθεια και φορτίζεται αρνητικά το ήδη υπάρχον κλίμα ανασφάλειας που επικρατεί κυρίως στο Ιράκ.

Απαριθμώντας μόλις 50 χρόνια εθνικής ημι-ανεξαρτησίας, το Ιρακινό Κουρδιστάν βρίσκεται σε έναν διαρκή αγώνα δημιουργίας ενός συμπαγούς, ανεξάρτητου κράτους, το οποίο θα φέρει ακέραια τη δική του πολιτισμική, θρησκευτική, πολιτική ταυτότητα και θα κατέχει τη δική του θέση στον παγκόσμιο χάρτη. Το κουρδικό, όμως, ζήτημα πρόκειται για ένα κατ’ εξοχήν ιδιάζον ζήτημα, το οποίο συνοδεύεται από ένα μακροσκελές ιστορικό αιματηρών αναμετρήσεων και πολεμικών συρράξεων. Με τις ενδοπαραταξιακές διαμάχες να μη λαμβάνουν τέλος, το Ισλαμικό Κράτος να σπέρνει το φόβο, τη σιιτική πολιτοφυλακή της Τεχεράνης να προωθεί τα ιρανικά συμφέροντα στο Ιράκ και την Τουρκία να επιθυμεί διακαώς τη δημιουργία γκρίζων ζωνών κατά μήκος της συνοριογραμμής της, ώστε να μπορεί ευκολότερα να προσεταιριστεί τα κουρδικά εδάφη και να διεκδικήσει τα πετρελαϊκά κοιτάσματα στο Κιρκούκ, καθίσταται σαφές ότι το Ερμπίλ καλείται να αντιμετωπίσει, τόσο ενδοκρατικές, όσο και εξωκρατικές απειλές.

Το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), μία οργάνωση με μαρξιστικό, κατά βάση, ιδεολογικό υπόβαθρο, η οποία αντιπολιτεύεται την κυβέρνηση Ερντογάν και μάχεται για την επίτευξη ενός κουρδικού κράτους που θα χαίρει πλήρους αυτονομίας και ίσων δικαιωμάτων στην Τουρκία, διεξάγει εδώ και πολλά χρόνια στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων. Η τουρκική πλευρά, η οποία χαρακτηρίζει την οργάνωση ως τρομοκρατική, φυσικά και ανταπαντά στρατιωτικά στις επιθέσεις των Κούρδων προκειμένου να εξαλείψει τον υποτιθέμενο κίνδυνο από την περιοχή. Τον Ιούνιο του 2020, μάλιστα, ο Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έθεσε σε εφαρμογή την επιχείρηση «Νύχια της Τίγρης» που περιλάμβανε εναέριες αλλά και επίγειες επιδρομές από επίλεκτα τουρκικά στρατιωτικά σώματα σε θέσεις του ΡΚΚ. Δύο Τούρκοι στρατιωτικοί, δέκα μαχητές του ΡΚΚ και 5 άμαχοι πολίτες έχασαν τη ζωή τους, στα πλαίσια των συγκρούσεων.

Σύμφωνα με τις πρόσφατες εξελίξεις, στις 11 Αυγούστου 2020, ένα τουρκικό drone προκάλεσε το θάνατο δύο ιρακινών διοικητών της συνοριοφυλακής, οι οποίοι, λίγο νωρίτερα, είχαν παρευρεθεί σε συνάντηση με μαχητές του ΡΚΚ, ούτως ώστε να κατευνάσουν τα πνεύματα μεταξύ των μαχητών του Εργατικού Κόμματος και των ιρακινών δυνάμεων. Το Υπουργείο Εξωτερικών του Ιράκ, θορυβούμενο από τις τουρκικές προκλήσεις, αποφάσισε την ακύρωση της επίσκεψης του Τούρκου Υπουργού Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, και συνάμα κάλεσε τον Τούρκο πρεσβευτή στη Βαγδάτη, προκειμένου να επιδώσει «επιστολή σθεναρής διαμαρτυρίας», στην οποία τονίζει ότι το Ιράκ καταδικάζει όλες τις ενέργειες που αποτελούν παραβίαση της εδαφικής του κυριαρχίας.

Η Αίγυπτος δείχνει να τάσσεται με έκδηλο τρόπο εναντίον της Τουρκίας, την οποία χαρακτήρισε απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια αλλά και την σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, καταδικάζοντας, έτσι, τις ηγεμονικές τάσεις και επεκτατικές βλέψεις της κυβέρνησης Ερντογάν. Το Κάιρο βρίσκεται, εδώ και δεκαετίες, σε μια διαρκή επιφυλακή, λόγω, όχι μόνο της διαρκούς τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας σε Λιβύη, Συρία και Ιράκ, αλλά και εξαιτίας της στήριξης που παρέχει η Άγκυρα στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, η οποία υπονομεύει την αιγυπτιακή κυριαρχία στην περιοχή. Η χώρα του Νείλου, που νιώθει τη σφαίρα επιρροής της στον αραβικό κόσμο ολοένα να συρρικνώνεται, συντάσσεται στο πλευρό του Ιράκ και στέκεται αλληλέγγυα απέναντι στις προκλητικές τουρκικές πρακτικές. Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι Αίγυπτος και Τουρκία μοιράζονται μια σχέση βαθιά ανταγωνιστική, με ιδιαίτερα βεβαρημένο παρελθόν. Επομένως, η πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση του Αμντέλ Φατάχ Αλ Σίσι δικαιολογημένα στοχεύει στη τοποθέτηση ορίων στις ιμπεριαλιστικές ιδέες του Τούρκου Προέδρου.

Αποτελεί κοινή διαπίστωση, λοιπόν, ότι το αδύναμο ιρακινό κράτος βρίσκεται περικυκλωμένο από γείτονες που φλερτάρουν διαρκώς με την ιδέα της επικυριαρχίας και που πασχίζουν να καταστούν οι απόλυτοι κυρίαρχοι του αραβικού κόσμου. Το Ιρακινό Κουρδιστάν, εντούτοις, δηλώνει αποφασισμένο να συνεχίσει τον ατέρμονο αγώνα του για ανεξαρτησία και κατοχύρωση θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται παραγκωνισμό των εθνικών του συμφερόντων στο βωμό των «ισχυρών», ιμπεριαλιστών ηγετών και των υπερφιλόδοξων επεκτατικών ντελιρίων τους.


Νικολέτα Ζιώγα

Γεννήθηκε το 2001 στην Αθήνα και είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε του ΕΚΠΑ. Το 2018 συμμετείχε σε μαθητικούς αγώνες επιχειρηματολογίας-αντιλογίας. Μιλάει τέσσερις γλώσσες, λατρεύει τα ταξίδια και είναι υποστηρίκτρια της αρχής: «Μη σταματάς ποτέ να μαθαίνεις».

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Νικολέτα Ζιώγα
Νικολέτα Ζιώγα
Γεννήθηκε το 2001 στην Αθήνα και είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε του ΕΚΠΑ. Το 2018 συμμετείχε σε μαθητικούς αγώνες επιχειρηματολογίας-αντιλογίας. Μιλάει τέσσερις γλώσσες, λατρεύει τα ταξίδια και είναι υποστηρίκτρια της αρχής: «Μη σταματάς ποτέ να μαθαίνεις».