21.5 C
Athens
Πέμπτη, 25 Απριλίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Παντελής Πουλιόπουλος

In Memoriam: Παντελής Πουλιόπουλος


Του Άγγελου Μεταλλίδη,

Ο Παντελής Πουλιόπουλος ήταν Κομμουνιστής ηγέτης και θεωρητικός του μαρξισμού. Υπήρξε επίσης ιδρυτής του τροτσκιστικού ρεύματος στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στη Θήβα στις 10 Μαρτίου 1900. Πατέρας του ήταν ο Νίκος Πουλιόπουλος. Το 1919 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών ενώ παράλληλα έγινε μέλος του ΣΕΚΕ. Ένα χρόνο μετά κατατάχθηκε στον ελληνικό στρατό και πολέμησε στο μέτωπο της Μικράς Ασίας. Συνελήφθη από τη στρατονομία λόγω των πολιτικών του πεποιθήσεων και αντιμετώπισε την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Λόγω της κατάρρευσης όμως του πολεμικού μετώπου η ποινή του δεν εκτελέστηκε. Όταν επέστρεψε στην Αθήνα αναμίχθηκε στο Κίνημα των Παλαιών Πολεμιστών και το 1924 εκλέχθηκε πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας τους. Ήταν ένας από τους πρωταγωνιστές στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ το Δεκέμβρη του 1924 κατά το οποίο αποφασίστηκε η υιοθέτηση του κομμουνιστικού χαρακτήρα του κόμματος και η ευθυγράμμισή του με τη Μόσχα. Ο Παντελής Πουλιόπουλος εκλέχτηκε πρώτος Γενικός Γραμματέας του, σε ηλικία 24 ετών. Στις 25 Αυγούστου 1925, ο Πουλιόπουλος μαζί με άλλους 23 συντρόφους του, προσήχθη σε δίκη με την κατηγορία ότι προωθούσε την αυτονομία της Μακεδονίας και της Θράκης. Αν και οι κατηγορίες απορρίφθηκαν αντί να αφεθεί ελεύθερος εξορίστηκε στην Ανάφη, την Αμοργό και τη Φολέγανδρο. Τον Αύγουστο του 1926 μετά την πτώση της δικτατορίας του στρατηγού Πάγκαλου θα μπορέσει να γυρίσει από την εξορία. Το Σεπτέμβριο θα αναγκαστεί να παραιτηθεί από την θέση του ως Γενικού Γραμματέα του ΚΚΕ λόγω της αντιπαλότητας του με τον Ζαχαριάδη. Η ομάδα των τροτσκιστών του Πουλιόπουλου αρνήθηκε να ενωθεί με τους Αρχειομαρξιστές που είχαν διασπαστεί από το ΚΚΕ, κατηγορώντας τους για σεχταρισμό απέναντι στο κόμμα. Μέσα σε όλες αυτές τις διχόνοιες ο Πουλιόπουλος θα καταφέρει να τελειώσει τη Νομική και να μάθει δέκα ξένες γλώσσες. Το 1934 ο Παντελής Πουλιόπουλος σχημάτισε την Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών. Το 1938 πήρε την πρωτοβουλία να ενώσει το κατακερματισμένο τροτσκιστικό κίνημα στην Ελλάδα κάτω από την ομπρέλα της Ενωμένης Οργάνωσης Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας. Μετά την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά στις 4 Αυγούστου 1936, ο Πουλιόπουλος πέρασε στην παρανομία.

Τον Αύγουστο του 1938 συνελήφθη και φυλακίστηκε στην Ακροναυπλία. Μέσα από την φυλακή προσπάθησε όσο ήταν δυνατόν να συνεχίσει την πολιτική του δράση. Ο Πουλιόπουλος μαζί με άλλους συντρόφους του υποστήριξε την επιχείρηση για την απόδρασή τους τον Απρίλιο του 1941, λίγο πριν φθάσουν οι Γερμανοί στην Ακροναυπλία, αλλά αυτή ματαιώθηκε. Είχε ακόμα μια ευκαιρία για να αποδράσει κατά την μεταγωγή του αλλά δεν το αποπειράθηκε παρά τις παρακλήσεις συντρόφων του, για να μην έχει συνέπειες ο χωροφύλακας που τον φρουρούσε. Το 1942 μεταφέρθηκε άρρωστος στο Δημοτικό Νοσοκομείο της Αθήνας, στη συνέχεια στις φυλακές Αβέρωφ και τέλος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Λάρισα.

Όταν η Ελλάδα καταλήφθηκε από τους Γερμανούς ο Μεταξάς δεν ελευθέρωσε τους κρατουμένους, ανάμεσα τους και τον Πουλιόπουλο, αλλά τους παρέδωσε στους κατακτητές. Στις 6 Ιουνίου 1943, ο Παντελής Πουλιόπουλος εκτελέστηκε, μαζί με άλλους 105 κρατούμενους, από τις ιταλικές δυνάμεις στη Λάρισα. Η πράξη αυτή θεωρήθηκε ως αντίποινα για την ανατίναξη της σιδηροδρομικής γέφυρας του Κούρνοβου από τον ΕΛΑΣ.


Άγγελος Μεταλλίδης

Είμαι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Γεννήθηκα στις 12 Φεβρουαρίου 1998 και μεγάλωσα στην Καλαμαριά του νομού Θεσσαλονίκης. Τα επιστημονικά μου ενδιαφέροντα εντάσσονται στο χώρο της πολιτικής ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους και στην διαμόρφωση των πολιτικών θεσμών και ιδεολογιών της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Άγγελος Μεταλλίδης
Άγγελος Μεταλλίδης
Είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ. Γεννήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 1998 και μεγάλωσε στην Καλαμαριά του νομού Θεσσαλονίκης. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα εντάσσονται στο χώρο της πολιτικής ιστορίας του νέου ελληνικού κράτους και στην διαμόρφωση των πολιτικών θεσμών και ιδεολογιών της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας.