Του Μιχάλη Σταματόπουλου,
Ο κορυφαίος Ρώσος συγγραφέας που έγραψε για τα ανθρώπινα πάθη και αναγνωρίστηκε όσο κανένας άλλος γεννιέται στις 11 Νοεμβρίου του 1821 και είναι γόνος της ρωσικής «επαρχιώτικης αριστοκρατίας», μεγαλώνει έτσι σε αυστηρό περιβάλλον και έχοντας ως πρότυπο το γιατρό πατέρα του. Όταν ενηλικιώνεται, επιλέγει να ακολουθήσει στρατιωτική σταδιοδρομία και έτσι γράφεται στη Στρατιωτική Σχολή Μηχανικού της Πετρούπολης. Το 1841 αποφοιτά ως αξιωματικός, αλλά τρία χρόνια μετά παραιτείται για να ασχοληθεί ολοκληρωτικά με τη συγγραφή.
Όταν ξεκινά το συγγραφικό του έργο δημοσιεύει διηγήματα σε περιοδικά και εφημερίδες με κορυφαίους Ρώσους της διανόησης, όπως ο Νεκράσοφ και ο Μπιελίνσκι, οι οποίοι μιλούν γι’ αυτόν με εγκωμιαστικά λόγια. Το 1849 όμως, η πορεία του ανακόπτεται λόγω της σύλληψής του από τις τσαρικές αρχές με την κατηγορία της συνωμοσίας ενάντια στον Τσάρο και τη συμμετοχή στον «κύκλο Πετρασέβσκι». Καταδικάζεται σε θάνατο, αλλά την τελευταία στιγμή η ποινή του αλλάζει και γίνεται καταναγκαστική εργασία στη Σιβηρία. Η εξορία είχε καθοριστική σημασία στη ζωή του, αλλά και στη συγγραφική δραστηριότητά του. Το 1859 γυρνά ξανά στην Πετρούπολη με την υγεία του σε κακή κατάσταση λόγω των κακουχιών που πέρασε. Συνεχίζει να γράφει, ενώ παράλληλα ταξιδεύει και αναζητείται φιλοσοφικά. Στις 9 Φεβρουαρίου 1881 πεθαίνει και έτσι κλείνει ο κύκλος του μεγάλου αυτού συγγραφέα.
Το Υπόγειο γεννιέται το 1864 σε μια δύσκολη περίοδο για το συγγραφέα, καθώς η σύζυγός του αρρωσταίνει βαριά και ο ίδιος έχει καταστραφεί οικονομικά από τον τζόγο. Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι σημαντικό, γιατί αποτελεί το πρελούδιο για τα επερχόμενα αριστουργήματά του. Μέσα στις σελίδες αυτού του βιβλίου αναλύει τον ανθρώπινο ψυχισμό, τη σκέψη, την ηθική της ελεύθερης βούλησης και των επιλογών του ανθρώπου. Η γλώσσα και το ύφος του βιβλίου είναι γλαφυρά και δημιουργούν μια περίεργη αίσθηση απόλαυσης του διαβάσματος, αλλά παράλληλα σοκάρει η ωμή αλήθεια που κυριαρχεί σε όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης. Βέβαια υπάρχουν κάποια θέματα στη ροή του βιβλίου λόγω της πολυσύνθετης σκέψης του αφηγητή και των εναλλαγών που υπάρχουν.
Το βιβλίο αρχικά χωρίζεται σε δύο μέρη, με τον κεντρικό χαρακτήρα, ο οποίος παραμένει ανώνυμος σε όλο το βιβλίο, στο πρώτο μέρος να σκιαγραφεί τον χαρακτήρα του και να προβαίνει σε περίεργη κατάσταση μονολόγου με εξομολογητικό χαρακτήρα, με όλα αυτά να γίνονται στο υπόγειό του. Στη συνέχεια, έρχεται το δεύτερο μέρος στο οποίο «βγαίνει έξω», αλληλεπιδρά με άλλους ανθρώπους και διηγείται ιστορίες με βαθύ νόημα που έχει ζήσει ο ίδιος.
Ο ανώνυμος χαρακτήρας είναι νέος σχετικά σε ηλικία άνθρωπος, δημόσιος υπάλληλος, έχει κληρονομήσει πρόσφατα μια μικρή περιουσία από ένα συγγενικό του πρόσωπο και ζει σε ένα φτωχικό σπίτι μαζί με τον υπηρέτη του. Η δουλειά του είναι βαρετή και μονότονη, μισεί τους συναδέλφους του, είναι πολύ αυστηρός με τον ίδιο και οικτίρει τον εαυτό του συνέχεια, απεχθάνεται θανάσιμα τους επιδειξιομανείς αριστοκράτες και στρατιωτικούς. Παρ’ όλα αυτά, ο ίδιος είναι υπέρμετρα εγωιστής, νιώθει ότι ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους ανθρώπους και τον διέπει μια μορφή ανωτερότητας. Ακόμη, η γλώσσα του είναι ξύλινη και η ψυχή του έχει κυριευτεί από ένα μείγμα οργής κι απόγνωσης, με συνεχή διαμάχη της λογικής με την παράνοια.
Τέλος, το βιβλίο αυτό είναι μια πραγματική λογοτεχνική πανδαισία για τους λάτρεις της λογοτεχνίας, αλλά παράλληλα η ανάγνωσή του θέλει υπομονή και επιμονή, διότι η γλώσσα του είναι ξύλινη και οι ιστορίες τόσο παραστατικές που μπορούν να κάνουν τον ίδιο τον αναγνώστη να κοιτάξει με άλλη λογική τον ψυχικό του κόσμο και την κοινωνία που ζει.
Γεννήθηκε το 1998 και κατάγεται από την Καλαμάτα. Είναι φοιτητής του τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, με κατεύθυνση Αρχαιολογία & Διαχείριση Πολιτισμικών Αγαθών. Του αρέσει να ερευνά την ιστορία και τους πολιτισμούς, αλλά μεγάλη αδυναμία είναι η ιστορία του αρχαίου κόσμου. Πέρα από αυτό του αρέσει να διαβάζει βιβλία, είναι φανατικός λάτρης του κινηματογράφου και των μουσείων.
