19.3 C
Athens
Τετάρτη, 24 Απριλίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Γουίλιαμ Γκλάνστοουν

In Memoriam: Γουίλιαμ Γκλάνστοουν


Του Κωνσταντίνου-Ειρηναίου Σταμούλη,

Ο Γουίλιαμ Γκλάνστοουν ήταν Άγγλος πολιτικός, ο οποίος έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη για την Ελλάδα και προσέφερε πολλά στη χώρα μας ως πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας. Ήταν δεινός ρήτορας και εξαίρετος πολιτικός, όπως άλλωστε μαρτυρούν οι 4 πρωθυπουργικές του θητείες. Γεννημένος στις 29 Δεκεμβρίου του 1809, αποτέλεσε εταίρο της Βασιλικής Εταιρείας αλλά και μέλος της Βασιλικής Στατιστικής Εταιρίας. Στη συνέχεια, έγινε δεύτερος λόρδος του θησαυροφυλακίου, ενώ το τελευταίο αξίωμά του πριν γίνει πρωθυπουργός ήταν η υφυπουργία των αγγλικών αποικιών, στο πλαίσιο της οποίας τάχθηκε υπέρ της κατάργησης της δουλείας.

Το 1867, ο Γκλάνστοουν διαδέχθηκε τον λόρδο Ρώσσελ στην ηγεσία των Φιλελεύθερων κι ένα χρόνο αργότερα κατάφερε να εκλεγεί πρωθυπουργός. Ένα από τα αξιομνημόνευτα γεγονότα της πρώτης κυβερνητικής θητείας του Γκλάνστοουν αποτέλεσε ο διαχωρισμός του κράτους από την εκκλησία. Το 1873 παραιτήθηκε, καθώς δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία σε ένα νομοσχέδιό του. Αυτό το γεγονός δεν τον απομάκρυνε από την ενασχόληση με τις πολιτικές εξελίξεις, τις οποίες παρακολουθούσε με μεγάλη συνέπεια. Δεν δίστασε μάλιστα να εξαπολύσει δριμεία επίθεση στον Μπέντζαμιν Ντισραέλι για την φιλοτουρκική πολιτική που υιοθέτησε. Το 1880 κέρδισε εκ νέου την πλειοψηφία κι αναδείχθηκε πρωθυπουργός για 2η φορά. Κατά τη διάρκεια αυτής της θητείας συμμετείχε στη Συνδιάσκεψη του Βερολίνου το 1881, μια Συνδιάσκεψη η οποία έμελλε να στείλει τη Θεσσαλία σε Ελληνικά χέρια. Η 3η πρωθυπουργική του θητεία έχει ως αφετηρία το 1886. Τότε ο Γκλάνστοουν χορήγησε ένα πλάνο που εξασφάλιζε στην Ιρλανδία την πλήρη αυτονομία της. Επειδή όμως η Βουλή το καταψήφισε, αναγκάστηκε να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές. Όταν και σε εκείνες εκλέχθηκε, φραγμό στα σχέδιά του έβαλε η Βουλή των Λόρδων, απορρίπτοντας το πλάνο του για την Ιρλανδία.

Γουίλιαμ Γκλάνστοουν, ένας σπάνιος Φιλέλληνας

Η πολιτική που ακολούθησε ο Γκλάνστοουν χαρακτηριζόταν από στοιχεία, που ωφέλησαν σημαντικά την Ελλάδα και τη βοήθησαν να αναπτυχθεί, τόσο πολιτικοοικονομικά όσο και εδαφικά. Αρχικά θα σταθούμε στο 1862, ότε ο Γκλάνστοουν όντας υπουργός οικονομικών της κυβέρνησης Πάλμερστον ψήφισε υπέρ της παραχώρησης των ιόνιων νήσων στην Ελλάδα. Η πράξη του αυτή έμεινε στην ιστορία και συνδέθηκε με το όνομα του Άγγλου πολιτικού. Εξίσου σημαντική αποδείχθηκε όμως και η Συνδιάσκεψη στο Βερολίνο το 1881, καθώς, όπως προαναφέραμε, έκρυβε επίσης οφέλη για τη χώρα μας εκ νέου με τις ευλογίες του Γκλάνστοουν. Η αγάπη του για την Ελλάδα γίνεται εμφανής και από την εξομολόγησή του ένα χρόνο πριν πεθάνει, γράφοντας χαρακτηριστικά «Αναλογίζομαι τι ικανοποίηση θα αισθανόμουν αν είχα την τύχη πριν από το τέρμα της μικρής μου ζωής να δω τον πληθυσμό αυτής της Ελληνικής Νήσου (δηλαδή της Κύπρου) να ενσωματωθεί ύστερα από φιλικό διακανονισμό με τους αδελφούς του, του Βασιλείου της Ελλάδος». Παράλληλα, ο Γκλάνστοουν επεδίωξε τη χάραξη πολιτικής που θα ωφελούσε και τους Χριστιανούς ευρύτερα. Συγκεκριμένα, θεωρούσε την ορθόδοξη Εκκλησία ως ένα ισχυρό ενοποιητικό μέτωπο, τόσο σε εθνικό όσο και σε θρησκευτικό επίπεδο. Έτσι αποτέλεσε έναν από τους λίγους Βρετανούς πολιτικούς που παρενέβη έμπρακτα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η προστασία των Χριστιανών της οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τις διώξεις σε βάρος τους. Αυτές του οι δράσεις οδήγησαν στη δημιουργία ομάδων και οργανώσεων στη Βρετανία, οι οποίες εμπνευσμένες από εκείνον, ανέπτυξαν υποστηρικτικές δράσεις προς τους ορθόδοξους Αρμένιους, Ασσύριους κι Έλληνες της οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η παρακαταθήκη που άφησε αυτός ο σπουδαίος φιλέλληνας στο ελληνικό κράτος είναι πραγματικά σπουδαία. Συνεισέφερε τα μέγιστα σε περιόδους που η χώρα μας τα είχε ανάγκη περισσότερο από ποτέ κι οι δυνάμεις της στο διεθνές στερέωμα χρειάζονταν σημαντική ενίσχυση. Ως ελάχιστο φόρο τιμής, ο αδριάντας του τοποθετήθηκε στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών και το όνομά του δόθηκε σε οδό στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και σε δρόμους στην Κύπρο. Ο Γουίλιαμ Γκλάνστοουν παραιτήθηκε οριστικά από την πολιτική το 1893 και ασχολήθηκε με τη μετάφραση κειμένων, μεταξύ των οποίων και των λυρικών ποιημάτων του Οράτιου. Άφησε την τελευταία του πνοή στις 19 Μαΐου 1898, αλλά η μνήμη του μένει ζωντανή και αναλλοίωτη στο πέρασμα των χρόνων.


Κωνσταντίνος-Ειρηναίος Σταμούλης

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 2000. Σπουδάζει Πολιτική Επιστήμη και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Ασχολείται ενεργά με το αντικείμενο των σπουδών του, αρθρογραφώντας και συμμετέχοντας σε συνέδρια και εκδηλώσεις σχετικά με την Πολιτική, τη Διεθνή διπλωματία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Κωνσταντίνος-Ειρηναίος Σταμούλης
Κωνσταντίνος-Ειρηναίος Σταμούλης
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 2000. Σπουδάζει Πολιτική Επιστήμη και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Ασχολείται ενεργά με το αντικείμενο των σπουδών του, αρθρογραφώντας και συμμετέχοντας σε συνέδρια και εκδηλώσεις σχετικά με την Πολιτική, τη Διεθνή διπλωματία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.