Της Δήμητρας Ροδοβίτου,
Ένα άρθρο για τον έρωτα δεν θα μπορούσε παρά να έχει ως πηγή έμπνευσης τον ποιητή που ύμνησε τον Έρωτα όσο κανείς, τον αείμνηστο Τάσο Λειβαδίτη. Ακολουθούν καταμερισμένα αποσπάσματα του έργου του Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας, το οποίο εκδόθηκε το 1952. Καλή ανάγνωση!
Ίσως Τάσο, ίσως..
Ίσως το 1952, τούτο το άστρο να ήταν πράγματι για εμάς. Ίσως εκείνος ο αλώβητος έρωτας να ήταν πράγματι για όλους μας. Έρωτες στα χρόνια του πολέμου, έρωτες πίσω από καρφιά σε αρβύλες ματωμένες. Έρωτες πίσω από τα τουφέκια.
«Μ’ ακούς; Τουφεκίστηκε. Κι ο περιπτεράς που άπλωνε τα ρέστα χαμογελώντας, τουφεκίστηκε. Και το παιδί που ζύγιζε τα κάρβουνα -το θυμάσαι, αλήθεια;- τουφεκίστηκε». Μα μέσα στη νύχτα, μέσα σε εκείνον τον αγέρα που μύριζε βροχή και θάνατο, εκείνος την ξανάβρισκε. Ξανάβρισκε την αγαπημένη του, κείνο το άστρο που τον κρατούσε ζωντανό, τον Έρωτα.
Και κύλησε ο χρόνος. Το 1952 έδωσε τη θέση του στο σήμερα. Ένα σήμερα 68 χρόνων αργότερα και εκατομμυρίων ανίκανων να ερωτευτούν ανθρώπων. Τρέφω ενδόμυχα την τάση να αγαπώ τους ανθρώπους, εκείνους που επιμένουν πως γεννήθηκαν σε λάθος εποχή. Θέλοντας και μη, διανύουμε την εποχή της επιτηδευμένης απάθειας, του αισχρού φαίνεσθαι. Μια εποχή στην οποία το συναίσθημα είναι συνυφασμένο με την αδυναμία. Και είναι άσχημο πράγμα η αδυναμία, και είναι κακό πράγμα το συναίσθημα, κι έτσι ενοχοποιείται ο έρωτας.
«Αλήθεια, εκείνη η Άνοιξη, εκείνο το πρωινό, εκείνη η απλή κάμαρα της ευτυχίας», δεν ανήκουν πια στη δική μας εποχή. Πλέον από τις κάμαρες δεν ξεχειλίζει ευτυχία αλλά βουβές σπίθες εύκαιρης ηδονής. Αθόρυβα ουρλιαχτά ανθρώπων που συμβιβάστηκαν. Συμβιβάστηκαν μεταξύ τους, συμβιβάστηκαν με τη συνήθεια, με τη ρουτίνα. Συμβιβάστηκαν με μιαν άχρωμη ζωή.
«Αυτό το σώμα που κράταγα για πρώτη φορά γυμνό» ποτέ δεν ήταν σώμα δικό μου, όλο δικό μου. Δινόταν για να δίνεται, όχι για να δοθεί. Κι εγώ που, εποχές του παρελθόντος λαχταρούσα, έστεκα εκεί. «Το ξενοδοχείο ήταν μικρό, σε μια συνοικία πλάι στο σταθμό», κι εγώ ήξερα, ήξερα πως το αστέρι αυτό δεν ήταν για μένα. Ήξερα πως το σώμα που κράταγα δεν ήταν Έρωτας. Έτσι είναι οι άνθρωποι τώρα, βλέπεις. Φοβούνται, φοβούνται να εκτροχιαστούν συναισθηματικά, μην τυχόν προσβληθούν τα πολυπόθητα σχέδιά τους. Αρέσκονται να δείχνουν άτρωτοι, απροσπέλαστοι. Αρέσκονται στην επιφανειακή ακεραιότητα. Βλέπεις, όλοι τρέχουν τώρα. Τρέχουν να προλάβουν, να προσπεράσουν ο ένας τον άλλον. Βλέπεις, όλοι τρέχουν τώρα και στην κεκτημένη τους ταχύτητα απάνω, λησμόνησαν στα σημεία τομής να ζήσουν. Ξέρεις, εκείνα τα μικρά σημεία που ενώνουν δύο ανθρώπους. Λίγοι επιβραδύνουν πλέον, λίγοι επιλέγουν να το ζήσουν. Φοβούνται, βλέπεις. Άσχημο πράγμα η αδυναμία, κακό πράγμα το συναίσθημα, -εμπρός!- ενοχοποιείστε και πάλι τον Έρωτα.
«Όμως αυτοί σπάνε τον έρωτά μας, πατάνε πάνω στον έρωτά μας. Πριν πούμε το τραγούδι μας, μας σκοτώνουν». Εν έτει 2020, το πάθος της κυριαρχίας και της ατομικής ανάδειξης, μας έχει απομακρύνει από την αγνή συναισθηματική μας φύση. Επιβιώνοντας μες στον κομφορμισμό της υπάρχουσας κοινωνίας, λειτουργούμε κατά κόρων ως πιόνια κι ύστερα ως άνθρωποι. Η αφθονία των επιλογών μας κάνει να πιστεύουμε πως είμαστε ελεύθεροι, αγνοώντας πως η πραγματική ελευθερία μας αναδεικνύεται από την ικανότητα απόρριψης σκάρτων επιλογών. Με την πάροδο του χρόνου, γινόμεθα κυνικοί, ατομιστές, φοβόμαστε να ανοιχτούμε, να πληγωθούμε. Αγνοούμε για ακόμη μια φορά πως μόνο μέσω του πόνου επιτυγχάνεται η σταδιακή συναισθηματική μας ωρίμανση.
«Ήξερες να δίνεσαι, αγάπη μου. Δινόσουνα ολάκερη και δεν κράταγες για τον εαυτό σου παρά μόνο την έγνοιαν αν ολάκερη έχεις δοθεί». Αλλάζουν οι εποχές. Με μαθηματική ακρίβεια, έρχονται περίεργοι καιροί. Στιγμή όμως να μην υποτιμήσουμε την ανάγκη και ικανότητα του ανθρώπου να αγαπά, να ερωτεύεται, να δίνεται. Στιγμή να μην υποτιμήσουμε τη δύναμη των παθών μας. Δεν είναι αδυναμία το συναίσθημα, είναι πηγή δύναμης, ενέργειας. Υποσυνείδητο κίνητρο να δώσεις, να πάρεις, να νιώσεις, να απογοητευτείς, να μάθεις μέσα από την απογοήτευσή σου. Να μη σταματάς, να μην ξεχνάς πως πριν από όλα τα άλλα, πρωτίστως είσαι άνθρωπος.
«Φοβούνται τον ουρανό που κοιτάζουμε, φοβούνται το πεζούλι που ακουμπάμε». Πόσα όμορφα, άραγε, μας έχει στερήσει ο φόβος. «Τι θα πει ο κόσμος, κι αν κάτι πάει στραβά; Φοβάμαι να εμπιστευτώ, πώς να κρατήσω το χέρι του ομοφυλόφιλου συντρόφου μου καταμεσής του δρόμου; Πώς να της πω όσα νιώθω; Όχι, δε μπορώ να αποπροσανατολιστώ από τους στόχους μου. Θα γίνω σκληρός, άτρωτος, κανένα συναίσθημα, κανένας άνθρωπος επίφοβα κοντά μου, μόνος μου». Σκέψεις ανθρώπων που με λυπούν, με θυμώνουν. Μη φοβάστε να δίνετε, μη φοβάστε να δίνεστε. Για να συνεχίσουμε να γράφουμε για Έρωτες σα δαύτους, να συνεχίσουμε να ερωτευόμαστε, να συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε, «για να έχουμε έναν έρωτα που να μη μας τον λερώνουν, ένα τραγούδι που να μπορούμε να τραγουδάμε». Άλλωστε.. «θα ξαναβρεθούμε μια μέρα, και τότε, όλα τα βράδια και όλα τα τραγούδια, θα ’ναι δικά μας…».
