Της Κασσιανής Σκαμάγκα,
«Ως χαρίεν εστ’ άνθρωπος όταν άνθρωπος η!» είπε ο Μένανδρος εννοώντας πόσο χαριτωμένος και ευτυχισμένος είναι ο άνθρωπος όταν πραγματικά είναι άνθρωπος. Ένα απόφθεγμα απλό στη διατύπωση, αρκετά σοφό και με πολλές διαστάσεις στη σύλληψη. Η κατεξοχήν εκδήλωση του ανθρωπισμού είναι φυσικά ο εθελοντισμός.
Ο εθελοντισμός χαρακτηρίζεται από την ανιδιοτελή προσφορά υπηρεσιών και αγαθών προς τον συνάνθρωπο. Συνώνυμο του είναι η φιλανθρωπία. Στόχος δηλαδή ενός εθελοντή είναι μέσω της ανυστερόβουλης δράσης του να εκφράσει την αγάπη προς τον συνάνθρωπο, προτάσσοντας το κοινό καλό και απαλείφοντας τον πόνο από τους αναξιοπαθούντες. Ο εθελοντισμός με τη σειρά του εμφανίζει αρκετές προεκτάσεις μιας και δε περιορίζεται στην επίτευξη ενός μόνο σκοπού. Ενδεικτικά, ανάλογα με το είδος της εθελοντικής δράσης μπορεί να αποβλέπουμε στην βελτίωση των κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών, αθλητικών, εκπαιδευτικών και άλλων επιτακτικών αναγκών μίας κοινωνίας.
Ποιοι οι λόγοι που στρέφουν ολοένα και περισσότερους στον εθελοντισμό; Η απάντηση βρίσκεται στην ανάπτυξη της τεχνολογίας. Η εκρηκτική μετάδοση των πληροφοριών και μάλιστα από πολλαπλές πηγές ενημέρωσης μας φέρνει πιο κοντά στην πνευματική ανύψωση, δηλαδή στην γνώση των προβλημάτων που ταλανίζουν την ανθρωπότητα. Άλλοι λόγοι είναι η πίστη στον συνάνθρωπο που εκδηλώνεται με το έμπρακτο ενδιαφέρον, η ενδυνάμωση των κοινωνικών δεσμών ως διηνεκής αγών για την ευημερία του κοινωνικού συνόλου, η πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας και του πνεύματος της συλλογικότητας και σε ορισμένες περιπτώσεις η τάση του ατόμου για αυτοπροβολή. Έξαλλου, παρατηρείται μία πληθώρα Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και κοινωνικών κινημάτων με σπουδαιότερες την UNICEF, Actionaid, τον Ερυθρό Σταυρό, τους Γιατρούς χωρίς Σύνορα, την AIESEC, την WWF κ.ά., στις οποίες δύναται κανείς να ενταχθεί βάσει των δεξιοτήτων του.
Είναι δε αυτονόητο πως στην εποχή της πανδημίας του κορωνοϊού, ο εθελοντισμός δε θα μπορούσε να εκλείψει. Η μάστιγα αυτή έχει επιφέρει πολλαπλά πλήγματα όσον αφορά τις ελλείψεις υγειονομικού προσωπικού, τη μείωση αποθεμάτων αίματος στα νοσοκομεία της χώρας (τουλάχιστον κατά 40% σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας). Επιπροσθέτως, λόγω του εγκλεισμού σημειώνονται δυσμενείς ψυχολογικές επιπτώσεις, οι οποίες σε ακραίες περιπτώσεις συνεπάγονται την ενδοοικογενειακή βία. Είναι σπουδαίο πως περισσότεροι από 5.500 εθελοντές φοιτητές, συνταξιούχοι γιατροί-επιστημών υγείας, νοσηλευτές και παραϊατρικό προσωπικό ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Πολιτείας, ώστε να ενισχυθεί το εθνικό σύστημα υγείας. Ακόμα, είναι σημαντικό να προβούμε σε αιμοδοσία ώστε να διασφαλιστεί η επάρκεια αίματος για τη χώρα και να μην διατρέχουν κίνδυνο οι άνθρωποι που το έχουν ανάγκη εν μέσω της πανδημίας. Δείγμα αλληλεγγύης αποτελεί και η έκτακτη δράση του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού μέσω θέσπισης τηλεφωνικής γραμμής ψυχοκοινωνικής στήριξης σε όσους ανθρώπους αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα εμπόδια στη διαχείριση της νέας πραγματικότητας. Ο φιλανθρωπισμός και η αλληλεγγύη δεν εξαντλούνται σε αυτές τις εκκλήσεις και πρωτοβουλίες. Ο καθένας μας μπορεί και ατομικά να δράσει βοηθώντας τον ηλικιωμένο γείτονα του ή τον άστεγο της γειτονιάς με τη παροχή τροφίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης ώστε κανείς να μην μείνει αβοήθητος στη μάχη του «αόρατου» εχθρού.
Ο Καντ έγραψε «να ενεργείς και να αισθάνεσαι έτσι ώστε ποτέ να μη μεταχειρίζεσαι τον άνθρωπο ως μέσον αλλά πάντοτε να τον έχεις σκοπό στις προθέσεις και στις πράξεις σου». Πρέπει λοιπόν στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε, ως διάκονοι του εθελοντισμού και της φιλαλληλίας, να πιστέψουμε όσο ποτέ άλλοτε σε ιδανικά όπως η ανιδιοτελής προσφορά, θέτοντας στο επίκεντρο τον άνθρωπο ως σκοπό. Από μας εξαρτάται αν θα ενστερνιστούμε αξίες που μας χαλυβδώνουν και νοηματοδοτούν τις ζωές και το μέλλον της κοινωνίας.
Γεννημένη το 2000 στον Βόλο, είναι δευτεροετής φοιτήτρια Νομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Μόλις στο Λύκειο είχε επιλεγεί για μαθητικό Erasmus στο Nymburk της Τσεχίας, μετρώντας ήδη μία σημαντική συμμετοχή της σε ρητορικούς αγώνες που διεξήχθησαν στο Κολλέγιο Ανατόλια της Θεσσαλονίκης. Έχει συμμετάσχει σε προσομοίωση επιτροπών του ΟΗΕ στο εξωτερικό και παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το διεθνές δίκαιο. Είναι γνώστρια της Αγγλικής και Γερμανικής γλώσσας, ενώ παράλληλα η πολυετής ενασχόληση της με τη κλασική μουσική συνοδεύεται από τη συμμετοχή της σε σύνολα δωματίου και τη Συμφωνική Ορχήστρα Νέων Βόλου.
