17.6 C
Athens
Πέμπτη, 25 Απριλίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Αντώνιος Παπαδάκης

In Memoriam: Αντώνιος Παπαδάκης


Του Θεοχάρη Χατζημανώλη,

Σαν σήμερα το 1878, πεθαίνει ο Αντώνιος Παπαδάκης, Έλληνας ευεργέτης του Εθνικού Πανεπιστημίου. Απέκτησε περιουσία στην Βεσσαραβία και όταν εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, κληροδότησε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών το κτίριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης και όλα τα άλλα περιουσιακά του στοιχεία για υποτροφίες σε φοιτητές.

Ο Αντώνιος γεννήθηκε το 1810 στο Ψυχρό Λασιθίου, στην Κρήτη. Ο πατέρας του ο παπάς Φραγκιός Παπαδάκης σφαγιάστηκε από τους Τούρκους το 1823 και ο μικρός Αντώνιος αιχμάλωτος μαζί με δύο αδέλφια του, τον Εμμανουήλ και τον Ιωάννη μεταφέρθηκαν αιχμάλωτοι στην Αλεξάνδρεια, όπου πουλήθηκαν ως σκλάβοι στην αυλή του Αντιβασιλέα της Αιγύπτου. Ο Αντώνιος έφτασε στην Κωνσταντινούπολη και κατάφερε με την βοήθεια ενός Ρώσου να δραπετεύσει και να βγει στην Οδησσό μαζί με άλλους από την Κεφαλλονιά. Πιθανόν όμως να απελευθερώθηκε από χρήματα που συγκεντρώθηκαν από την διενέργεια μεγάλου εράνου υπέρ των Ελλήνων «για την απελευθέρωση από τη φοβερή αιχμαλωσία στην Αίγυπτο χιλιάδων Ελλήνων αιχμαλώτων, και κυρίως για Χιώτες και Κρητικούς αιχμαλώτους» από την Ρωξάνδρα Στούρτζα, και τον Ρώσο πρίγκιπα Αλέξανδρο Galitzine που ήταν και υπουργός της Παιδείας. Εργάσθηκε στα κτήματα του διπλωμάτη και έμπιστου του Καποδίστρια Αλέξανδρου Στούρτζα (αδελφού της Ρωξάνδρας Στούρτζα που ήταν ο ανεκπλήρωτος έρωτας του Καποδίστρια και εγγονή του Έλληνα ηγεμόνα της Μολδαβίας του πρίγκηπα Κωνσταντίνου Μουρούζη). Έμαθε τα ελληνικά γράμματα και έπιασε δουλειά σε ελληνικό τυπογραφείο της Οδησσού. Μπήκε δε και στη γεωργική σχολή και σπούδασε γεωπονία. Αφού αποφοίτησε διορίστηκε διευθυντής στα κτήματα του Αλέξανδρου Στούρτζα στη Βεσσαραβία το 1833. Χάρη στις γεωπονικές του γνώσεις αύξησε πολύ το εισόδημα των κτημάτων και επέκτεινε τις δραστηριότητες του εργοδότη του και στον τομέα της κτηνοτροφίας.

Απέκτησε αρκετά χρήματα για να επιστρέψει και να εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1848, και έτσι ως Έλληνας πολίτης έζησε βίο λιτό ευεργετώντας την πατρίδα του.

Αργότερα, ψάχνοντας την τύχη των δύο χαμένων αδελφών του, ανακάλυψε ότι ήταν στην Αλεξάνδρεια και είχαν ασπασθεί τον Μωαμεθανισμό. Ο μεγαλύτερος από αυτούς, ο Εμμανουήλ, είχε μετονομαστεί Ισμαήλ και είχε γίνει ο περιβόητος στρατηγός Ισμαήλ πασάς Παπαδάκης γνωστός ως Ismail Selim Pasha (1809 – 1867). Επίσης, ο Ισμαήλ διετέλεσε και Υπουργός των Στρατιωτικών της Αιγύπτου. Ο μικρότερος αδελφός Ανδρέας είχε γίνει ο Αρχηγός Χωροφυλακής στην Αλεξάνδρεια. Σε επικοινωνία τους τα τρία αδέρφια αλληλοαναγνωρίστηκαν και χάρηκαν.

Διέθεσε το ποσό των οκτακοσίων και πλέον χιλιάδων δραχμών για τη μόνιμη χορήγηση δέκα υποτροφιών σε νέους και νέες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Κληροδότημα του είναι, επίσης, το κτήριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης επί των οδών Ιπποκράτους και Ακαδημίας. Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έθεσε ως δείγμα τιμής μαρμάρινη προτομή του Παπαδάκη στη μεγάλη αίθουσα του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς επίσης ανήγειρε προτομή του στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών (είναι δίπλα στη Κοιμωμένη του Χαλεπά-Σοφία Αφεντάκη).


Θεοχάρης Χατζημανώλης

Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο Πιερίας το 1999. Είναι φοιτητής του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τον Οκτώβριο του 2017. Στα ενδιαφέροντα και τις δράσεις που αναπτύσσει συμπεριλαμβάνονται θεματικές ενότητες πολιτικής, ιστορίας, φιλοσοφίας, κοινωνιολογίας, οικονομίας και κριτικής της τέχνης. Συμμετέχει σε πολιτικές προσομοιώσεις, επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες και ασχολείται από την παιδική του ηλικία με το θέατρο. Γνωρίζει αγγλικά και ιταλικά. Στο OffLine Post γράφει ιστορικά θέματα.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι φοιτητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία.