Του Γιώργου Μπακάλη,
Ο διαβήτης αποτελεί ασθένεια στην οποία παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, λόγω της ελάττωσης είτε έκκρισης ινσουλίνης είτε ευαισθησίας των κυττάρων σε αυτήν. Εκεί διαχωρίζονται και οι δύο πιο γνωστοί τύποι διαβήτη: διαβήτης τύπου Ι και ΙΙ.
Ο διαβήτης τύπου Ι, με τον οποίο θα ασχοληθούμε, αφορά την καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος, τα οποία παράγουν την ινσουλίνη. Ο διαβητικός ασθενής πρέπει να προσαρμόσει διάφορες πτυχές της καθημερινής του ζωής για να συνεχίσει να ζει φυσιολογικά. Πρέπει να φροντίζει για την υγιεινή διατροφή του, την αύξηση της άσκησης, το συνεχή έλεγχο της συγκέντρωσης σακχάρου, τη(ν) (αυτο)χορήγηση ινσουλίνης και όχι μόνο.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 422 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν διαβήτη το 2014, χωρίς να διευκρινίζει αν πρόκειται αποκλειστικά για διαγνωσμένους ασθενείς. Το ποσοστό αυτών με διαβήτη τύπου Ι είναι περίπου 5% (CDC, 2019).
Πέντε χρόνια αργότερα, μιλάμε ενδεχομένως για τουλάχιστον 25 εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο που πάσχουν από διαβήτη τύπου Ι, των οποίων το προσδόκιμο ζωής μπορεί να είναι έως και 20 χρόνια χαμηλότερο, αν και τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται βελτίωση, χάρις στην εξέλιξη της φροντίδας του διαβήτη. Περιμένει κανείς, λοιπόν, ότι υπάρχει μία σοβαρή μέθοδος έγκαιρης διάγνωσης ώστε να ακολουθήσει συστηματική θεραπεία. Νομίζω βλέπετε πού πηγαίνει αυτό.
Διακόσιες λέξεις αργότερα, θα βγάλει νόημα πώς κολλάει όλο αυτό με την κατηγορία της τεχνολογίας. Οι IBM και JDRF παρουσίασαν στο ADA 2019 ένα εργαλείο ΑΙ με το οποίο μπορεί να χαρτογραφηθεί η παρουσία των αντισωμάτων έναντι του παγκρέατος, χρησιμοποιώντας δεδομένα από 22,000 ασθενείς. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να γίνει πολύ πιο αποδοτικά ο διαχωρισμός των πιθανών ασθενών με βάση την ανάγκη σε συχνότητα παρακολούθησης, ενώ καθίσταται δυνατή η πρόβλεψη για την εξέλιξη της ασθένειας εξατομικευμένα.
Παρ’ όλη την πολλά υποσχόμενη πρόοδο, κριτική υπάρχει και είναι βάσιμη. Στην παρούσα φάση, μία τέτοια μέθοδος διάγνωσης μπορεί να οδηγήσει σε αρκετά ψευδώς θετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, η υπάρχουσα πρόταση, ακόμα κι αν δεν προσφέρει την τελική και οριστική λύση, είναι ένα ενθαρρυντικό πρώτο βήμα για το δρόμο που θα ακολουθήσει το machine learning στο μέλλον για να διαγνώσει με μεγαλύτερη ακρίβεια τον διαβήτη τύπου Ι.
Παράλληλα, μόλις τον προηγούμενο μήνα δημοσιεύθηκε μία έρευνα πάνω σε μία νέα συσκευή, η οποία παρακολουθεί το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα και χορηγεί αυτόματα ινσουλίνη, όποτε αυτό είναι απαραίτητο. Έτσι, ένα καθημερινό βάρος φεύγει από τους ώμους του ασθενούς. Το σημαντικότερο, όμως, είναι το γεγονός ότι ελαττώνονται αισθητά οι μακροχρόνιες επιπλοκές για την υγεία του. Η συγκέντρωση σακχάρου με τη συνεισφορά του συστήματος ΑΙ παραμένει σε φυσιολογικά επίπεδα κατά μέσο όρο για 2.6 περισσότερες ώρες την ημέρα, ενώ ο έλεγχος γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ακόμα και όταν ο ασθενής κοιμάται, και άρα δεν μπορεί να χορηγήσει ινσουλίνη ο ίδιος στον εαυτό του, εφόσον χρειάζεται.
Χωρίς καμία αμφιβολία, είναι ευχάριστα νέα να βλέπουμε πρόοδο στον τομέα της υγείας, ειδικά όταν πρόκειται για ασθένειες που μπορεί να έχουν σοβαρές επιπλοκές μακροπρόθεσμα. Ας ελπίσουμε η μετακίνηση από τη θεωρία στην πράξη να γίνει το συντομότερο δυνατό, ανώδυνα και με μεγάλη επιτυχία.
Γεννηθείς το 1999 στη Ρόδο, είναι φοιτητής του τμήματος Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει διατελέσει IT Manager σε Οργανισμό για τη στήριξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας και βουλευτής στην ΚΑ’ Σύνοδο της Βουλής των Εφήβων, έχει συμμετάσχει και τιμηθεί σε προσομοιώσεις πολιτικών θεσμών, ενώ έχει κερδίσει με την ομάδα του τον Εθνικό Τελικό του Παγκόσμιου Φοιτητικού Διαγωνισμού Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας «Hult Prize». Είναι, επίσης, πιανίστας και συνθέτης μινιμαλιστικής μουσικής.
