Του Παύλου Πετίδη,
Τι εξηγεί αυτή την ταχεία αναγνώριση της Ινδίας ως παγκόσμιας εξουσίας; Αναμφίβολα, η πρόσφατη επιθετική στάση της Κίνας σε ό,τι αφορά τις εδαφικές διεκδικήσεις της σχετικά με τα πλούσια σε πόρους ύδατα στη Νοτιοανατολική Ασία και την ολοένα και πιο συγκαταβατική Ιαπωνία, η οποία υπήρξε η παραδοσιακή πηγή εξισορρόπησης στην Ασία, οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναζητήσουν έναν άλλο σύμμαχο στην περιοχή. Με την Ινδία ως τον προφανή υποψήφιο για έναν τέτοιο σύμμαχο, χωρίς αμφιβολία, η Ινδία ακολούθησε την τελευταία δεκαπενταετία την προώθηση ενός προγράμματος σημαντικών οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, για να αποκτήσει το καθεστώς μίας αναδυόμενης παγκόσμιας δύναμης.
Ένας από τους παράγοντες που σηματοδότησαν τη μετάβαση της Ινδίας σε παγκόσμια δύναμη, ήταν η οικονομική της ανάκαμψη. Ενώ οι επικριτές της θα μπορούσαν να δηλώσουν ότι η χώρα αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 3% του παγκόσμιου Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) και μόνο το 1,4% του εμπορίου των προϊόντων και των υπηρεσιών, αποκρύπτουν τις αλλαγές που έχουν δρομολογηθεί. Η Ινδία έχει αγκαλιάσει πολλά χαρακτηριστικά αναδυόμενων αγορών, με την εισαγωγή υγιών πολιτικών ιδιωτικοποίησης και την προσφορά οικονομικών κινήτρων στις επιχειρήσεις και στις βιομηχανίες, μέσω φορολογικών μειώσεων να οδηγούν στη μείωση της ανεργίας και στην άνοδο της ποιότητας διαβίωσης στις περιοχές της περιφέρειας. Η ψηφιακή εποχή έχει επίσης ωφελήσει σε μεγάλο βαθμό την Ινδία, καθώς έχει δημιουργήσει μια νέα γενιά εκπαιδευμένων και υψηλής εξειδίκευσης επαγγελματιών σε όλες τις βιομηχανίες STEM. Προκειμένου να προωθήσει περαιτέρω την τεχνολογική ανάπτυξη, ο πρωθυπουργός Narendra Modi ξεκίνησε ένα μεγάλο αριθμό εκστρατειών, συμπεριλαμβανομένης της ψηφιακής Ινδίας και της εκκίνησης της Ινδίας, για να ενισχύσει την ψηφιακή υιοθεσία.
Το ΑΕΠ της Ινδίας επεκτείνεται με εκθετικό ρυθμό, καθώς αυξήθηκε κατά 8,8% μεταξύ Ιουλίου 2017 και Ιουλίου 2018. Η χώρα εκτελεί επίσης εξαιρετικά καλά, σε σχέση με άλλα οικονομικά κριτήρια αναφοράς, συμπεριλαμβανομένης της ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης, για την οποία η Παγκόσμια Τράπεζα την κατέταξε στην τρίτη θέση παγκοσμίως 2017. Η χώρα κατατάχθηκε, επίσης, πρώτη στον παγκόσμιο δείκτη ανάπτυξης λιανικής της AT Kearney το 2017 και έχει μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές ηλεκτρονικού εμπορίου στον κόσμο, ενώ οι πωλήσεις αναμένεται να φτάσουν τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2026, ,από 39 δισεκατομμύρια δολάρια το 2017. H χώρα γίνεται όλο και πιο δεκτική στις ξένες ιδιοκτησίες, ενώ ο Modi εισάγει αλλαγές στις ρυθμίσεις το 2016 και το 2018 για να διευκολύνει τις διεθνείς επιχειρήσεις να επενδύσουν σε ινδικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με αυτές τις μεταρρυθμίσεις, οι αεροπορικές εταιρείες, μερικές αμυντικές βιομηχανίες και μεσιτικές εταιρείες ακινήτων μπορούν τώρα να είναι 100% ξένες, ενώ οι επενδυτικοί κανόνες για τα φαρμακευτικά προϊόντα και την παραγωγή τροφίμων έχουν επίσης χαλαρώσει.
Σε ορισμένους τομείς, όμως, η Ινδία βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τις ανεπτυγμένες οικονομίες του κόσμου. Είναι ένας σημαντικός εξαγωγέας υπηρεσιών εξωτερικής ανάθεσης επιχειρηματικών διεργασιών, υποδομών πληροφορικής και υπηρεσιών λογισμικού, οι οποίες οδήγησαν σε εισοδήματα 154 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2017. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος κόμβος εκκίνησης, παγκοσμίως, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της κατάταξης Startup Ranking, με περισσότερα από 5.700 τέτοιες επιχειρήσεις που βρίσκονται στη χώρα. Η Ινδία διαθέτει μια ιδιαίτερα προηγμένη τεχνολογική υποδομή, υποστηριζόμενη από μια αποτελεσματική υπηρεσία και οικονομία παραγωγής. Έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη τηλεπικοινωνιακή αγορά στον κόσμο και -σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ανάπτυξης Πληροφορικής της Ένωσης Διεθνών Τηλεπικοινωνιών- η Ινδία θα είναι σύντομα στην πρώτη δεκαετία.
Είναι σαφές, ότι η ταχεία ανάπτυξη αποτελεί εξέχουσα πτυχή της ινδικής οικονομίας, αλλά η βασική μέριμνα για τη χώρα σήμερα είναι να διασφαλίσει ότι η ανάπτυξη αυτή είναι βιώσιμη. Η χώρα δεν διαθέτει την κοινωνική υποδομή για να υποστηρίξει τις ανάγκες του πληθυσμού της, πόσο μάλλον τους μελλοντικούς της πολίτες -ειδικά εάν η αύξηση του πληθυσμού συνεχίζει να συγκεντρώνει ταχύτητα-. Το μεγαλύτερο θέμα σήμερα είναι η έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό, το οποίο επηρεάζει περισσότερα από 163 εκατομμύρια άτομα σε ολόκληρη τη χώρα -το υψηλότερο ποσοστό στον κόσμο, σύμφωνα με νέα μελέτη της Water Aid-. Περίπου 64,3 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε ακραία φτώχεια χωρίς πρόσβαση στη στέγαση ή την υγειονομική περίθαλψη. Η Ινδία έχει επίσης την τρίτη μεγαλύτερη επιδημία του HIV στον κόσμο, με 2.1 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν με την ασθένεια, την τελευταία μέτρηση. Η έλλειψη βιώσιμης ανάπτυξης αποτελεί επίσης μείζονα ανησυχία στον τομέα της γεωργία: η Ινδία τοποθετεί την 33η από τις 34 χώρες στον Δείκτη Βιωσιμότητας Τροφίμων του The Economist Intelligence Unit του 2017. Ενώ η χώρα έχει λάβει προληπτικά μέτρα για τη μείωση των απορριμμάτων τροφίμων τα τελευταία χρόνια, η διατροφή παραμένει ένα σημαντικό πρόβλημα, με εξαιρετικά υψηλό ποσοστό υποσιτισμού και ανεπάρκειας θρεπτικών ουσιών.
Τότε υπάρχει το ερώτημα για το τι συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο, όταν η Ινδία αναπτύσσεται σε καθεστώς ανεπτυγμένης οικονομίας. Θα μπορούσε να επηρεάσει τις επιχειρηματικές σχέσεις μεταξύ της Ινδίας και των δυτικών εθνών, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο είναι πασίγνωστο για τη χρήση ινδικών ανέσεων, όπως τα τηλεφωνικά κέντρα, ως φθηνές εναλλακτικές λύσεις για την απασχόληση Βρετανών εργαζομένων. Επιπλέον, αν τα έθνη στραφούν σε άλλες περιοχές για φτηνότερες υπηρεσίες σε τομείς όπως η εξωτερική ανάθεση επιχειρηματικών διεργασιών, η Ινδία θα χάσει σημαντικό ποσοστό των εσόδων από εισαγωγές και η χώρα δεν έχει πολλές άλλες πολύ ανεπτυγμένες βιομηχανίες για να επιστρέψει ακόμα.
«Δεδομένων των σημερινών σημείων, δεν βλέπω την Ινδία ως επιθετικό παράγοντα- θα είναι μια ειρηνική εξουσία που θα αγκαλιάζει όλες τις άλλες χώρες όσον αφορά το εμπόριο, τις άμεσες ξένες επενδύσεις και ούτω καθεξής», δήλωσε. Σχετικά με την τεχνολογική ανδρεία και τις δημοκρατικές αξίες της Ινδίας, υπάρχει μεγάλη αιτία για διεθνή αισιοδοξία. Πρώτον, όμως, η χώρα πρέπει να βάλει σε τάξη το σπίτι της.
Είναι απόφοιτος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης και μεταπτυχιακός φοιτητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Οικονομικές Σπουδές. Έχει πραγματοποιήσει πρακτικές ασκήσεις στο Υπουργείο Εξωτερικών και στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ενώ έχει συμμετάσχει σε πλήθος συνεδρίων και προσομοιώσεων οργάνων των Ηνωμένων Εθνών (MUN). Απασχολείται σε Ερευνητικό Κέντρο Οικονομικής Πολιτικής, Διακυβέρνησης και Ανάπτυξης (ΕΚΟΠΔΑ) του Πανεπιστημίου Αθηνών.
