20.5 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΙστορίαIn MemoriamIn Memoriam: Μάο Τσε Τούνγκ

In Memoriam: Μάο Τσε Τούνγκ


Του Θεοχάρη Χατζημανώλη, 

Σα σήμερα το 1976 πεθαίνει ο Μάο Τσε Τούνγκ (σωστή προφορά στα μανδαρινικά κινεζικά: Μάο Τζεντόν). Κινέζος κομμουνιστής και επαναστάτης στη μακροσκελή κινεζική επανάσταση του 20ου αι. και ιδρυτής της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, στην οποία κυβέρνησε ως Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, ως Πρόεδρος της χώρας και ως Κορυφαίος Ηγέτης. Το σύνθεμα της πολιτικής θεωρίας και της πρακτικής του στην ευρύτερη κατηγορία της ιδεολογίας του κομμουνισμού έμεινε στην ιστορία ως Μαοϊσμός και συνίσταται στο συνδυασμό των αρχών του Μαρξισμού- Λενινισμού με την κινεζική πραγματικότητα και τη «θεωρία των τρίτων κόσμων».

Γεννήθηκε στη νοτιοκεντρική κινεζική επαρχία Χουνάν από εύπορη αγροτική οικογένεια, πλουραλιστικά ιδεολογική. Πατριαρχική και παραδοσιακή, με τη μητέρα θρησκευόμενη (αντίθετα από τον πατέρα). Όλη η οικογένεια εργαζόταν στην αγροτική παραγωγή. Ο Μάο πολιτικοποιήθηκε από μικρός, διαβάζοντας λίβελλους, ερχόμενος σε επαφή με τη δυτική φιλοσοφία και τους δυτικούς στρατηγούς και αναπτύσσοντας δράση κατά της δυναστείας των Τσίνγκ, η οποία κατέρρευσε το 1912. Σπούδασε στην παιδαγωγική ακαδημία της Τσανγκσά και από το 1921 έως το 1927 εργάστηκε ως επαγγελματίας πολιτικός για το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας. Την περίοδο έως το 1949, ο Μάο προσπάθησε ανεπιτυχώς να οργανώσει εξεγέρσεις στην Κίνα, προέβη στη σύσταση μίας μορφής ανταρτοπολέμου, αναδείχθηκε ηγέτης του ΚΚΚ και βίωσε τη Μεγάλη Πορεία και τον Β’ σινο-ιαπωνικό πόλεμο (1937-1945). Το 1946 ξέσπασε ο κινεζικός εμφύλιος μεταξύ του ΚΚΚ και του Κινεζικού Εθνικιστικού Κόμματος, στον οποίο νίκησαν οι κομμουνιστές. Στις 1 Οκτωβρίου 1949, ο Μάο κήρυξε την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας ως Πρόεδρος της χώρας.

Αμέσως το 1950 με την οριστική λήξη του εμφυλίου, ο Μάο εισέβαλε στο Θιβέτ και λίγους μήνες αργότερα ενεπλάκη στον κορεατικό πόλεμο. Παγίωσε τον έλεγχό του μέσω των αγροτικών μεταρρυθμίσεων, με την εκστρατεία του ενάντια στους γαιοκτήμονες, ενώ ταυτόχρονα υποβάθμισε την κινεζική αστική τάξη. Το 1958 κήρυξε μία οικονομική και κοινωνική εκστρατεία με το όνομα «Μεγάλο Άλμα προς τα Εμπρός», με στόχο τη μαζική παραγωγή χάλυβα, πετυχαίνοντας την ταχύτατη μεταστροφή της κινεζικής οικονομίας από αγροτική σε βιομηχανική. Η όλη δράση είχε ως αποτέλεσμα εκατομμύρια θύματα και μεγάλη ζημιά στην οικονομία και το φυσικό περιβάλλον. Το 1966 κήρυξε την εκκίνηση της «Πολιτιστικής Επανάστασης», η οποία ήταν μία μορφή πολιτικής λογοκρισίας, κατά την οποία φυλακίστηκαν πολλοί Κινέζοι διανοούμενοι.

Γενικά ο Μάο κατόρθωσε να ενοποιήσει (αν και όχι πλήρως) μία Κίνα που βρισκόταν διαιρεμένη για πολλά χρόνια. Εφάρμοσε μία πολιτική αφύπνισης των χωρών που όρισε ως τριτοκοσμικές, η οποία συνεχίζει να εμπνέει τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα του τρίτου κόσμου. Ήρθε σε ρήξη με την ΕΣΣΔ, την οποία το ΚΚΚ χαρακτήρισε «την πιο επικίνδυνη υπερδύναμη» και συνεργάστηκε με τις ΗΠΑ (δέχτηκε και την επίσκεψη του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον, το 1972) καταλήγοντας ακόμα και σε ιδεολογικά «ασυνεπείς» αντικομμουνιστικές πολιτικές. Συνέβαλε στη διαμόρφωση της σύγχρονης στρατηγικής θεωρίας με τις πολεμικές τακτικές του, ενώ το βιβλίο του «Αποφθέγματα του Προέδρου Μάο» (γνωστό ευρέως ως Κόκκινο Βιβλιαράκι) είναι το δεύτερο σε μεγαλύτερη κυκλοφορία βιβλίο μετά την «Αγία Γραφή».


Θεοχάρης Χατζημανώλης

Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο Πιερίας το 1999. Είναι φοιτητής του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τον Οκτώβριο του 2017. Στα ενδιαφέροντα και τις δράσεις που αναπτύσσει συμπεριλαμβάνονται θεματικές ενότητες πολιτικής, ιστορίας, φιλοσοφίας, κοινωνιολογίας, οικονομίας και κριτικής της τέχνης. Συμμετέχει σε πολιτικές προσομοιώσεις, επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες και ασχολείται από την παιδική του ηλικία με το θέατρο. Γνωρίζει αγγλικά και ιταλικά. Στο OffLine Post γράφει ιστορικά θέματα.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι φοιτητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία.