21.4 C
Athens
Τρίτη, 23 Απριλίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Κωνσταντίνος Κανάρης

In Memoriam: Κωνσταντίνος Κανάρης


Του Πελοπίδα-Παναγιώτη Κουλούρη, 

Χτυπημένος από ημιπληγία και παθαίνοντας ανακοπή, αφήνει την τελευταία του πνοή, ως εν ενεργεία πρωθυπουργός, ο πιο διάσημος πυρπολητής της Ελληνικής Επανάστασης, ο Κωνσταντής Σπηλιωτέας, που έμεινε γνωστός ως Κωνσταντίνος Κανάρης. Γεννημένος το 1793 στα Ψαρά (αν και ορισμένοι υποστηρίζουν ότι γεννήθηκε το 1790), ο Κανάρης πολύ γρήγορα δραστηριοποιήθηκε στη θάλασσα. Το 1820 μετέβη στην Οδησσό και, αν και γνώριζε την ύπαρξη της Φιλικής Εταιρίας, δεν είχε γίνει μέλος της. Όταν όμως πληροφορήθηκε την επανάσταση στη Μολδοβλαχία από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, προσέτρεξε να αναλάβει δράση με τον πρώτο πολεμικό στόλο των Ψαριανών υπό τον Νικόλαο Αποστόλη.

Η δράση του Κανάρη ήταν πλούσια κατά τη διάρκεια της Επανάστασης καταφέρνοντας καίρια πλήγματα στον εχθρό με κυριότερο την ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας του Καρά Αλή, τον Ιούνιο του 1822, ως αντίποινα για τη σφαγή της Χίου. Η πράξη του αυτή θεωρήθηκε ηρωική και συνέχισε τη δράση του εναντίον των Οθωμανών. Με το τέλος της Επανάστασης, ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία. Διετέλεσε πέντε φορές πρωθυπουργός σε διάστημα 33 χρόνων και συνολικά για 2 χρόνια και 3 μήνες (1844, 1848-49, 1864, 1864-65, 1877). Δύο γεγονότα καταδεικνύουν τη συμβολή του Κανάρη στην πολιτική ζωή του τόπου. Ήταν ο πρώτος, που συμπλήρωσε 4 πρωθυπουργίες από την Ψήφιση του Συντάγματος του 1844 και ύστερα και είναι ο πρώτος πρωθυπουργός, κατά τη θητεία του οποίου η Βουλή αναθεώρησε δύο φορές το Σύνταγμα (1844, 1864).

Ήταν από τους ελάχιστους, που εμπιστευόταν ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο οποίος τον διόρισε Φρούραρχο της Μονεμβασιάς και ύστερα ανέλαβε επικεφαλής ναυτικής μοίρας, με σκοπό να πολεμήσει αγγλόφιλους και αντικυβερνητικούς. Με το θάνατο του Καποδίστρια, αποσύρθηκε στη Σύρο. Όταν έφτασε ο Όθωνας στην Ελλάδα, διορίστηκε Πλοίαρχος Γ΄ Τάξεως και μετά Ναύαρχος. Μετά την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, ο Κανάρης ανέλαβε Υπουργός Ναυτικών στην κυβέρνηση Ανδρέα Μεταξά και στην κυβέρνηση Ιωάννη Κωλέττη.

Με το κλίμα να είναι τεταμένο, το καλοκαίρι του 1862, ο Όθωνας δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Κανάρη, ο οποίος πρότεινε μία λίστα με υπουργούς, οι οποίοι είχαν επαναστατικές ιδέες με το επιχείρημα, πως και η μοναρχία θα μπορούσε να επιβιώσει και να διατηρηθεί η τάξη. Ο Όθωνας απέρριψε την πρόταση του Κανάρη, ο οποίος παραιτήθηκε και πέρασε στην αντιπολίτευση. Με την έξωση του Όθωνα (12/10/1862), ο Κανάρης μαζί με τους Δημήτριο Βούλγαρη και Μπενιζέλο Ρούφο σχημάτισαν προσωρινή κυβέρνηση. Μάλιστα, ο γηραιός πολιτικός ήταν μέλος της επιτροπής, που μετέβη στη Δανία, για να προσφέρει το Στέμμα του ελληνικού βασιλείου στον Χριστιανό Γουλιέλμο Φερδινάνδο Αδόλφο Γεώργιο, γνωστό ως βασιλιά Γεώργιο Α΄.

Το Μάρτιο του 1864 σχημάτισε κυβέρνηση (Υπουργείον Κανάρη), η οποία διαλύθηκε τον Απρίλιο και σχημάτισε και πάλι κυβέρνηση στις 26 Ιουλίου 1864 μέχρι τις 2 Μαρτίου 1865. Η τελευταία κυβέρνηση, που σχημάτισε ο Κανάρης ήταν η οικουμενική κυβέρνηση του 1877 (Μάιος 1877 – Ιανουάριος 1878), δεύτερη οικουμενική κυβέρνηση στην έως τότε ιστορία του ελληνικού βασιλείου. Σκοπός της ήταν να ξεπεραστεί το πρόβλημα της συνεχούς εναλλαγής των κυβερνήσεων κάτι που, προσωρινά, επετεύχθη, και να αντιμετωπιστεί μια σειρά ζητημάτων, με το κυριότερο εξ’ αυτών να είναι η συμμετοχή ή μη της χώρας στον ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1877-78.


Πελοπίδας-Παναγιώτης Κουλούρης

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1996. Το 2014 ξεκίνησε τις σπουδές του, στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Πάντειου Πανεπιστημίου αποφοιτώντας το 2018. Τον Οκτώβριο ξεκίνησε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Νεαπόλεως Πάφου στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα "Νεότερη και Σύγχρονη Ευρωπαϊκή και Ελληνική Ιστορία". Στο OffLine Post αρθρογραφεί για τις κατηγορίες Πολιτικού και Ιστορίας.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι φοιτητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία.