Της Ελευθερίας-Μαρίας Γκίκα,
Έχοντας μόλις διανύσει τον Ιούλιο του 2019, το μήνα ρεκόρ της παγκόσμιας κλιματικής ιστορίας, κρίνεται σκόπιμο να ανατρέξουμε σε προηγούμενους Ιούλιους και καλοκαίρια. Ρίχνοντας μια ματιά στα προγενέστερα ανταγωνιστικά νούμερα του υδράργυρου, κατανοεί κανείς καλύτερα την έκταση, αλλά και τη σπουδαιότητα του φετινού αυτού – αρνητικού – ρεκόρ.
Στο ερώτημα, αν η διαρκώς αυξανόμενη θερμοκρασία είναι αλληλένδετη με την περιβαλλοντική κρίση και την κλιματική αλλαγή που διανύει ο πλανήτης μας, θα σπεύδαμε, μάλλον, να απαντήσουμε καταφατικά. Μολονότι αποτελεί κοινή πεποίθηση, μεταξύ των επιστημόνων, ότι πρόκειται για απότοκο της ανθρώπινης δραστηριότητας, είναι αναγκαίο να αναφερθεί πως η σύνδεση των αυξανόμενων αριθμών της θερμοκρασίας δεν μπορεί να συνδεθεί, άμεσα, με την κλιματική αλλαγή.
Οι συχνές και πολυάριθμες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα – απελευθερωμένες, κυρίως, από εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, χρήση ορυκτών καυσίμων και αλλαγές που συντελούνται στο έδαφος μέσω της αποδάσωσης κ.ο.κ. – εγκλωβίζουν στην ατμόσφαιρα τις ηλιακές ακτίνες. Η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου αυξάνεται, για να καταλήξει, τελικά, στην αύξηση και της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της γης.
Μιλώντας με πραγματικούς αριθμούς, ο Ιούλιος του 2016 κυμάνθηκε κατά 0,84 βαθμούς κελσίου πάνω από το μέσο όρο, λαμβάνοντας τη θέση του θερμότερου Ιουλίου από το 1880 και του υψηλότερου ρεκόρ θερμοκρασίας της τεσσαραντακονταετούς λειτουργίας της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus. Τον περασμένο Ιούλιο σημειώθηκαν θερμοκρασίες ίδιες ή ελαφρώς υψηλότερες από αυτές του 2016, σημειώνοντας ρεκόρ θερμοκρασίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια πρόγευση των γεγονότων του Ιουλίου του 2019, είχε, βέβαια, δοθεί καθαρά από τον προηγηθέντα Ιούνιο. Χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, βρέθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Συγκεκριμένα, στη Φρανκφούρτη σημειώθηκε η υψηλότερη θερμοκρασία των τελευταίων 70 ετών, ενώ στη Γαλλία καταγράφηκε το ιστορικό ρεκόρ των 45,9 βαθμών κελσίου, ξεπερνώντας εκείνο των 44,1 του φονικού Αυγούστου του 2003, όταν τα θύματα του καύσωνα άγγιξαν τον τραγικό αριθμό των 15.000.
Την επιτακτική ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής ανέδειξαν, εμφανώς, και άλλοι καύσωνες. Μεταξύ αυτών, συγκαταλέγεται και ο 21 ημερών καύσωνας του 2007, που έπληξε την Ελλάδα και συνετάχθη στο Τοp 10 των χειρότερων καυσώνων μετά το 1950, λαμβάνοντας την 7η θέση. Αδύνατον, φυσικά, να μην αναφέρω τον φονικό καύσωνα του 2010, ο οποίος χτύπησε τη Ρωσία και αποτελεί τον, πλέον, ισχυρότερο στην προαναφερθείσα δεκάδα – με διαφορά από το δεύτερο του 2003 – αφήνοντας πίσω του αχανείς καμένες εκτάσεις γης και δεκάδες χιλιάδες νεκρούς.
Το πιο ανησυχητικό είναι πως, με το ρυθμό αυτό, τα ρεκόρ του υδράργυρου θα συνεχίσουν να ξεπερνώνται, και στις λίστες των τελικών δεκάδων θα προστίθενται όλο και πιο τρομακτικά νούμερα. Αν, μέσα σε όλη αυτή την τραγικότητα χωράει ο παραμικρός σαρκασμός, θέλω, μόνο, να πω, πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την τάση της ανθρωπότητας να διεκδικεί τόσο παθιασμένα κατακτήσεις νέων ρεκόρ και θέσεων σε τελικές δεκάδες – ευρωπαϊκού ή παγκόσμιου βεληνεκούς. Ας πληρούμε, μονάχα, έναν όρο: ας ξεκινήσουμε να στοχεύουμε σε τελικές δεκάδες που θα ακολουθούν μια κατεύθυνση αντίθετη από αυτή που ακολουθούν σήμερα. Ας σπάσουμε το ρεκόρ αποτελεσματικότερης πολιτικής αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Ας σπάσουμε το ρεκόρ των ημερών που πήγαμε στη δουλειά με το μετρό αντί με το αυτοκίνητο, αλλά και των φορών που, αντί να πετάξουμε το σκουπίδι μας κάτω, μαζέψαμε και του διπλανού.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1998, όπου και διαμένει σήμερα, έχοντας στο μεταξύ ζήσει σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Είναι φοιτήτρια του Τμήματος Ρωσικής Φιλολογίας και Σλαβικών Σπουδών στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αγαπά τις ξένες γλώσσες και τη συμμετοχή σε προγράμματα που προωθούν την εκμάθηση και διδασκαλία τους -summer schools κοκ. Στον ελεύθερό της χρόνο ασχολείται με το τραγούδι, τη γυμναστική, τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία.
