15 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

1η Μαΐου


Του Πελοπίδα-Παναγιώτη Κουλούρη,

1886: Πραγματοποιούνται, στις ΗΠΑ, συλλαλητήρια με κύριο αίτημα την 8ωρη εργασία. Είναι η καθιερωμένη γιορτή εις ανάμνηση της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου, η οποία αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή. Το Μάιο του 1886, στο Σικάγο, τα εργατικά συνδικάτα ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως εργατική απεργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές. Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μάη του 1886, έγιναν ύστερα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον Καναδά το 1872. Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, αποφασίστηκε στο Συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας, να γίνουν την 1η Μάη του 1886 απεργίες και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο, τότε, βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ. Το κύριο αίτημα ήταν η μείωση των ωρών εργασίας και σύνθημα «Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο». Την 1η Μαΐου του 1886, 600.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες, που γίνονταν σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο. Εκείνο το Σάββατο του 1886, μία εργάσιμη μέρα, οι εργάτες ξεκίνησαν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους για να διαδηλώσουν ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης στην πλατεία Haymarket. Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα και περίστροφα. Κατά τη διάρκεια των ομιλιών και ενώ το πλήθος παρακολουθούσε, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διέταξε να διαλυθεί η συγκέντρωση. Μία χειροβομβίδα εκτοξεύθηκε από την πλευρά των διαδηλωτών εναντίον των αστυνομικών και σκοτώθηκαν 7 αστυνομικοί. Στη συνέχεια, οι αστυνομικοί άρχισαν να πυροβολούν αδιακρίτως. Ακόμα παραμένει άγνωστος ο αριθμός των θυμάτων, καθώς πολλοί τραυματισμένοι κατέληξαν τις επόμενες ημέρες. Επίσημα οι νεκροί ήταν οκτώ αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές. Οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές δικάστηκαν, τέσσερις εξ’ αυτών καταδικάστηκαν σε θάνατο και άλλος ένας αυτοκτόνησε στη φυλακή. Η διεθνής προβολή αυτής της δίκης δημιούργησε τα θεμέλια της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως Εργατικής Γιορτής. Στη χώρα μας, ο πρώτος εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς έγινε το 1893, στην Αθήνα, με πρωτοβουλία του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου του Σταύρου Καλλέργη. Η 1η Μαΐου ήταν Σάββατο και εργάσιμη. Έτσι, επελέγη η Κυριακή 2 Μαΐου, για να έχει η γιορτή μαζικό χαρακτήρα.


1909: Γεννιέται στη Μονεμβασιά, ο Γιάννης Ρίτσος. Ήταν ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες ποιητές με διεθνή φήμη και ακτινοβολία.  Υπήρξε σπουδαίος και πολυγραφότατος Έλληνας ποιητής, ο οποίος ανήκε στη λεγόμενη «γενιά του ‘30. Ο «Επιτάφιος», η «Ρωμιοσύνη» και η «Σονάτα υπό το Σεληνόφως» είναι τρία από τα πιο γνωστά έργα του. Το 1975 προτάθηκε για το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Το 1926 προσβλήθηκε από φυματίωση και το φθινόπωρο γράφτηκε στη Νομική Σχολή της Αθήνας, χωρίς να μπορέσει ποτέ να φοιτήσει. Τον Ιανουάριο του 1927 νοσηλεύτηκε στην κλινική Παπαδημητρίου και τον επόμενο μήνα στο σανατόριο «Σωτηρία», όπου έμεινε τελικά για τρία χρόνια. Στο «Σωτηρία» ο Ρίτσος γνωρίστηκε με τη Μαρία Πολυδούρη και με μαρξιστές και διανοούμενους της εποχής του, ενώ παράλληλα έγραψε κάποια ποιήματά του, που δημοσιεύτηκαν στο φιλολογικό παράρτημα της Εγκυκλοπαίδειας «Πυρσός». Στις 9 Μαΐου 1936 γίνονται στη Θεσσαλονίκη αιματηρές ταραχές, κατά τη διάρκεια της μεγάλης καπνεργατικής απεργίας. Την επόμενη μέρα, ο Ρίτσος είδε στον «Ριζοσπάστη» τη φωτογραφία μιας μάνας να θρηνεί το νεκρό παιδί της και έγραψε ένα από τα πιο δημοφιλή ποίηματά του, τον «Επιτάφιο», που εξεδόθη σε 10.000 αντίτυπα. Κατά τη μεταξική δικτατορία, τα τελευταία 250 αντίτυπα κάηκαν στους στύλους του Ολυμπίου Διός. Στη διάρκεια της Κατοχής, ο Ρίτσος έζησε κατάκοιτος, αλλά συμμετείχε στη δραστηριότητα του μορφωτικού τμήματος του ΕΑΜ και αρνήθηκε να δεχτεί χρήματα από έρανο όταν κινδύνεψε η ζωή του από τις κακουχίες το 1942. Μετά την ήττα του ΕΛΑΣ στα «Δεκεμβριανά» ακολούθησε τις δυνάμεις τού στη σύμπτυξη. Πέρασε από τη Λαμία, όπου συνάντησε τον Άρη Βελουχιώτη και έφθασε μέχρι την Κοζάνη. Το 1945 έγραψε τη «Ρωμιοσύνη», ένα ακόμη δημοφιλές ποίημά του, που το μελοποίησε το 1966 ο Μίκης Θεοδωράκης. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου εξορίστηκε, λόγω της αριστερής δράσης του στο Κοντοπούλι της Λήμνου (1948), στη Μακρόνησο (1949) και στον Άγιο Ευστράτιο (1950-1951). Το 1952 επέστρεψε στην Αθήνα και πολιτεύτηκε με την ΕΔΑ. Όταν ξέσπασε το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, οι φίλοι του τον ειδοποίησαν να κρυφτεί, εκείνος, όμως, δεν έφυγε από το σπίτι του. Τον συνέλαβαν και τον έκλεισαν στον Ιππόδρομο του Φαλήρου. Μετά την πτώση της δικτατορίας και τη μεταπολίτευση έζησε κυρίως στην Αθήνα, όπου συνέχισε να γράφει με πυρετώδεις ρυθμούς. Το 1975 αναγορεύτηκε σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τιμήθηκε με το μεγάλο γαλλικό βραβείο ποίησης «Αλφρέ ντε Βινί». Το 1976 χρόνο τιμήθηκε με το βραβείο «Λένιν» στη Μόσχα. Ο Γιάννης Ρίτσος έφυγε από τη ζωή στις 11 Νοεμβρίου 1990, αφήνοντας πίσω του 50 ανέκδοτες ποιητικές συλλογές. Το κύριο σώμα του έργου του συγκροτούν πάνω από 100 ποιητικές συλλογές, 9 πεζογραφήματα και 4 θεατρικά έργα.


1944: Εκτελούνται 200 Έλληνες από τους Γερμανούς στο σκοπευτήριο της Καισαριανής, ως αντίποινα για τη εκτέλεση του υποστράτηγου Κρεχ στους Μολάους. Οι 200 της Καισαριανής ήταν Έλληνες πολιτικοί κρατούμενοι από τους 600 της Ακροναυπλίας, που παραδόθηκαν στους Ναζί μετά τη συνθηκολόγηση και εκτελέστηκαν την Πρωτομαγιά του 1944 στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής από τις δυνάμεις Κατοχής, ως αντίποινα για τη δράση της αντιστασιακής οργάνωσης του ΕΛΑΣ. Οι περισσότεροι από τους εκτελεσθέντες παραδόθηκαν στις δυνάμεις Κατοχής από το μεταξικό καθεστώς, ενώ οι περισσότεροι εκ των 200 ήταν μέλη του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.


Πελοπίδας-Παναγιώτης Κουλούρης

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1996. Το 2014 ξεκίνησε τις σπουδές του, στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Πάντειου Πανεπιστημίου αποφοιτώντας το 2018. Τον Οκτώβριο ξεκίνησε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο Νεαπόλεως Πάφου στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα "Νεότερη και Σύγχρονη Ευρωπαϊκή και Ελληνική Ιστορία". Στο OffLine Post αρθρογραφεί για τις κατηγορίες Πολιτικού και Ιστορίας.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ