18.4 C
Athens
Πέμπτη, 25 Απριλίου, 2024
ΑρχικήΦιλοσοφίαΠερί ιδεολογίας και σύγχρονης πολιτικής

Περί ιδεολογίας και σύγχρονης πολιτικής


Του Γιάννη Βεργίδη,

Η κοινωνία νοσεί. Η κοινωνία νοσεί, γιατί μαζί με αυτή νοσεί και ο κατευθυντήριος μοχλός της, η ίδια η πολιτική ως πρακτική δραστηριότητα. Η πολιτική όμως, αλήθεια, γιατί νοσεί; Πώς φτάσαμε στο σημείο μία από τις αρχαιότερες δραστηριότητες του ανθρωπίνου είδους να έχει βυθιστεί σε μία κρίση, συμπαρασέρνοντας μαζί της οτιδήποτε βρίσκεται μέσα στη «σφαίρα» επιρροής της;

Μία τολμηρή απάντηση είναι ότι το πρόβλημα βρίσκεται στο πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της, τις ίδιες τις ιδεολογίες. Τολμηρή ιστορικά, διότι αν καταφέρουμε να αποδείξουμε ότι το υπάρχον ιδεολογικό σύστημα δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της νεωτερικής κοινωνίας, αυτόματα, θα σηματοδοτηθεί η ανάγκη για ριζικό επαναπροσδιορισμό της ίδιας της πολιτικής αλλά και των πολιτικών υποκειμένων που νομιμοποιούν την ύπαρξη της. Δηλαδή όλων μας, όλων των ατόμων που επιβιώνουν, δρουν και αναπαράγονται μέσα στις ανθρώπινες κοινωνίες του 21ου αιώνα.

Το εγχείρημα αυτό, ωστόσο, μόνο απλό δεν μπορεί να φαντάζει από τη στιγμή που όλοι μας, νομοτελειακά, κάποια στιγμή οδηγούμαστε σε ενός είδους ιδεολογικό προσανατολισμό, πάνω στον οποίον εδραιώνουμε τις πολιτικές μας απόψεις. Σαφώς και δεν εννοώ πως η αντίληψη του καθενός για το τι είναι καλό ή κακό ορίζεται ως η ρίζα του προβλήματος, τουναντίον, στη παρούσα αναζήτησή μας σε καμία περίπτωση δεν θα βοηθούσε η εμπλοκή της υποκειμενικής ηθικής με τις πολιτικές ιδεολογίες αυτές καθαυτές.

Ενδεχομένως, αυτή η ταύτιση να αποτελεί την αρχή του «κακού», η ταύτιση της ηθικής δηλαδή, με την πολιτική ιδεολογία. Έχει δημιουργηθεί η τάση να παρεισφρέει τόσο βαθιά η ηθική μέσα στο ιδεολογικό σύστημα όπου ο «δεξιός» να βλέπει τον «αριστερό» ως απειλή για τη κοινωνία και ο «αριστερός» τον «δεξιό», επειδή θεωρούν αμφότεροι, είτε ότι ο ιδεολογικός τους αντίπαλος στερείται αρχών και ηθικής, είτε υπολείπεται μόρφωσης και πνευματικού επιπέδου. Από τη παρούσα σύγκριση να τονίσω ότι αφαιρούμε από το κάδρο τα επονομαζόμενα «άκρα» διότι αποτελούν στοιχεία που καταρχάς δεν ανήκουν στο δημοκρατικό τόξο και κατά δεύτερον, είναι μορφώματα που εμφανίζονται σε περιόδους βαθιάς κοινωνικοπολιτικής κρίσης. Η ουσία του θέματος βρίσκεται στο ότι και ο «δεξιός» αλλά και ο «αριστερός» έχουν έναν κοινό στόχο: τη καλύτερη δυνατή διαβίωση του ανθρώπου μέσα στη κοινωνία και συνακόλουθα τη πρόοδο του. Η διαφορά βρίσκεται στο πώς θα επιτευχθεί αυτός ο στόχος.

Ας  θέσουμε σε αυτό το σημείο μια ερώτηση στον εαυτό μας: Θα στηρίζαμε πρακτικά και θα νομιμοποιούσαμε την εφαρμογή πολιτικών που είναι αντίθετες στα ιδεολογικά πιστεύω μας, αν ήταν εμφανές πως είναι η καλύτερη επιλογή για το κοινό καλό; Πεποίθηση μου είναι πως οι περισσότεροι θα απαντούσαν αρνητικά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, διότι ποτέ μας δεν μπορέσαμε (ή δεν επιχειρήσαμε) να απομονώσουμε το συναίσθημα από τη πολιτική. Σε έναν κόσμο όπου τα πάντα κρίνονται εκ του αποτελέσματος, αναντίρρητα θα έρθουν στιγμές που θα χρειαστεί να μπουν στη ζυγαριά η ορθολογικότητα και το συναίσθημα, το προς τα πού θα γύρει αυτή τελικά θα αντικατοπτρίσει τη στάση μας ως κοινωνία.

Το αν η συγκεκριμένη «συμπεριφορά» αποτελεί τοπικό-εθνικό ιδίωμα και δεν αποτυπώνεται στον υπόλοιπο πολιτικό κόσμο και γίγνεσθαι είναι κάτι που μόνο μέσα από ενδελεχή σκέψη και έρευνα διαπιστώνεται. Με εργαλείο, λοιπόν, το σκέπτεσθαι και την αδιάκοπη αναζήτηση, ο καθένας μας μπορεί να αναρωτηθεί αν το ζήτημα αυτό βρίσκει τις απαντήσεις του στην ίδια τη βάση του, δηλαδή αν νομοτελειακά κάποια στιγμή θα οδηγούμασταν εδώ, ή αν εμείς είμαστε οι δημιουργοί αυτού. Πάντως, σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να καθησυχαζόμαστε στην ιδέα ενός ήδη έτοιμου πολιτικού κόσμου.

Γιάννης Βεργίδης

Γεννημένος στις 10 Μαΐου το 1999 και μεγαλωμένος στις Σέρρες. Είναι προπτυχιακός φοιτητής στο τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης και Πολιτικής Επιστήμης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στη Κομοτηνή. Εργάζεται ως ραδιοφωνικός παραγωγός σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό της Κομοτηνής.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ